Oorsmeer, met een moeilijke naam cerumen genoemd, is een natuurlijke substantie die wordt geproduceerd door de klieren in de gehoorgang. Het is een mengsel van dode huidcellen, talg en andere lichaamsvloeistoffen. Veel mensen beschouwen oorsmeer als een onaangenaam iets en proberen het dan ook te verwijderen. Dit doen ze op verschillende manieren en niet alle manieren zijn aan te raden. Rijst de vraag: is oorsmeer gevaarlijk? Ik ga je alles vertellen!
Hoe ontstaat oorsmeer precies en wat is het doel?
Het productieproces van oorsmeer is een natuurlijk fysiologisch proces, dat helpt bij het beschermen en onderhouden van het oor. De klieren doen dit eigenlijk constant. Terwijl nieuwe cellen worden gevormd, schuift het oude oorsmeer langzaam van het binnenste gedeelte van de gehoorgang, naar de opening van het oor.
Het doel van oorsmeer is het beschermen van het oor tegen vuil, stof, bacteriën en andere micro-organismen die het oor kunnen binnendringen. Oorsmeer vormt een barrière welke voorkomt dat deze deeltjes dieper in de gehoorgang komen en schade kunnen aanrichten. Bovendien heeft oorsmeer antibacteriële en schimmelwerende eigenschappen, wat zorgt voor een gezonde ooromgeving.
Hoe weet je of je last hebt van oorsmeer?
Als je je afvraagt of je last hebt van oorsmeer, dan zijn er enkele symptomen en tekenen waar je op kunt letten:
- Oorpijn: een ophoping van oorsmeer kan zorgen voor ongemak of pijn in het oor. Het kan een drukkend gevoel geven en zelfs uitstralen naar de kaak of het hoofd.
- Verminderd gehoor: indien er te veel oorsmeer aanwezig is, of er heeft zich een oorprop gevormd, dan kan dit leiden tot een verminderd gehoor. Geluiden kunnen gedempt klinken en je kunt het gevoel hebben dat je oren verstopt zitten.
- Oorsuizen (tinnitus): oorsmeer problemen kunnen ook gepaard gaan met het ervaren van een constant rinkelend, zoemend of fluitend geluid in het oor, wat bekend staat als tinnitus.
- Jeuk en irritatie: een ophoping van oorsmeer kan ook leiden tot jeuk en irritatie in het oor. Er aan krabben of proberen het oor schoon te maken, kan de symptomen verergeren.
- Duizeligheid: in zeldzame gevallen kan een oorsmeerprop duizeligheid veroorzaken. Dit komt doordat de evenwichtsorganen in het binnenoor hierdoor kunnen worden beïnvloed.
Is oorsmeer gevaarlijk?
Oorsmeer is niet gevaarlijk maar het kan dus wel vervelende gevolgen hebben zoals je hierboven hebt kunnen lezen. Het is belangrijk om op te merken dat de genoemde symptomen ook kunnen wijzen op andere ooraandoeningen, zoals een oorinfectie. Als je last hebt van een van deze symptomen, is het raadzaam om een arts of een KNO-specialist te raadplegen voor een juiste diagnose en passende behandeling.
Wat kun je doen om oorsmeer te verwijderen?
Je hebt eigenlijk weinig tot niets nodig om je oren schoon te maken, omdat je gehoorgang een zelfreinigend orgaan is. Het oorsmeer dat vanzelf naar buiten komt en aan de oorschelp blijft zitten (dus niet meer in de gehoorgang), kan worden verwijderd met een wattenstaafje.
Als je van nature veel oorsmeer hebt, kun je tijdens het douchen de gehoorgang voorzichtig schoonspoelen met lauw water. Zorg ervoor dat er geen zeepresten achterblijven in het oor, omdat zeep de beschermende functie van oorsmeer kan aantasten en leiden tot uitdroging of zelfs eczeem aan de wand van de gehoorgang.
Het gebruik van een wattenstaafje om oorsmeer uit je gehoorgang te verwijderen, is niet de juiste manier om je oren schoon te maken. Het inbrengen van een wattenstaafje (of ander voorwerp zoals bijvoorbeeld een sleutel of een oorkaars) in je gehoorgang duwt het oorsmeer juist verder naar binnen. Hierdoor kan de oorsmeer prop harder worden en wordt het steeds moeilijker om deze uit je gehoorgang te krijgen. Bovendien stimuleert het verwijderen van oorsmeer de oorsmeer klieren, waardoor ze harder gaan werken en dus ook meer oorsmeer produceren. Op deze manier blijf je bezig met het schoonmaken van je oren. Bovendien vergroot je hiermee ook de kans op infecties, eczeem en beschadigingen aan je gehoorgang en trommelvlies. Het optreden van deze aandoeningen veroorzaakt niet alleen last van oorsmeer, maar ook pijnklachten en irritaties zoals jeuk en een branderig gevoel in de oren. Het is dus belangrijk om voorzichtig om te gaan met je gehoorgang.
Oren uitspuiten bij de huisarts
Een huisarts of doktersassistente, die daarvoor ook is opgeleid, kan de gehoorgang op een juiste manier reinigen door schoon water op lichaamstemperatuur in de gehoorgang te spuiten. Het oorsmeer wordt samen met het water uitgespoeld wanneer het naar buiten komt. Deze procedure duurt slechts enkele seconden en slaagt in 95% van de gevallen direct. Soms kan het nodig zijn om meerdere keren achter elkaar, met tussenpozen van enkele dagen, te spoelen. De arts kan je adviseren om voorafgaand aan het spoelen bijvoorbeeld een aantal dagen babyolie in het oor te druppelen. Het uitspuiten van de gehoorgang mag geen pijn veroorzaken. Is dit wel het geval dan moet er vaak verder worden gekeken door een KNO arts.
Gekke weetjes over oorsmeer
- Hoe je oorsmeer er precies uitziet is iets genetisch. In Azië is het namelijk droger dan in het westen. Onderzoekers zijn in staat om iemands etnische afkomst te achterhalen door naar het oorsmeer te kijken.
- Oorsmeer werd vroeger gebruikt als lippenbalsem.
- In Japan kun je door een ander je oorsmeer te laten verwijderen. Dit doet men in een soort beautysalon. Deze behandeling heeft zelfs een naam: Mimisouji. Ze doen dit met speciale stokjes: mimikaki genoemd. Omdat Japanners droger oorsmeer hebben is het makkelijker te verwijderen dan bij ons. Goed om te weten: soms gebeurt het zelfs gewoon op straat.
- Walvissen hebben ook oorsmeer. Door de oorsmeerproppen van dode walvissen te bestuderen, kunnen onderzoekers achterhalen hoe oud ze zijn geworden. Daarnaast is er ook te zien aan welke vervuiling ze tijdens hun leven zijn blootgesteld.
Afbeelding: Photo by Hayes Potter on Unsplash
