Het onderwerp estate planning vindt zijn oorsprong in de Anglo-Amerikaanse wereld. Hoewel het woord ‘estate’ onder andere het Engelse woord voor nalatenschap is, wordt vaak gedacht dat ‘estate planning’ de planning met betrekking tot onroerende zaken betreft. Onroerende zaken kunnen wel degelijk een rol spelen maar deze vormen slechts een onderdeel van de planning.
Wat is estate planning?
Bij estate planning kan gedacht worden aan de advisering die zich voornamelijk richt op de juridische en fiscale begeleiding van vermogensoverdracht door particulieren aan bijvoorbeeld de volgende generaties en het instandhouden van (familie)vermogen.
Allereerst wordt geprobeerd zoveel mogelijk aansluiting te vinden bij de wensen van de overdragende partij. Aan wie moet het vermogen worden overdragen? Welke voorwaarden worden daaraan verbonden? Kan reeds bij leven worden overgedragen of dient dit eerst bij overlijden te geschieden? Wat moet er met de bijzondere verzameling schilderijen van opa gebeuren na zijn overlijden? Het is wellicht niet de bedoeling dat de verzameling wordt opgesplitst maar als geheel blijft bestaan.
Successierecht
Vervolgens is het van belang dat een en ander fiscaal zo geruisloos mogelijk plaats zal vinden. De druk van het successierecht bij het vererven van het (familie)vermogen kan hoog oplopen. Het successierecht kan beperkt worden door er zorg voor te dragen dat de nalatenschap bij het overlijden zo klein mogelijk is. Daarbij dient reeds tijdens leven rekening te worden gehouden met huwelijksvermogensrecht, erfrecht en fiscaal recht in zijn algemeenheid (waaronder schenkingsrecht in verband met vermogensoverdracht tijdens leven).
Buitenland
Wanneer er sprake is van vermogensbestanddelen die zich in het buitenland bevinden, zoals bijvoorbeeld een tweede huis, dient er tevens vanuit internationaal perspectief te worden gekeken naar de civiel- en fiscaalrechtelijke consequenties van de vermogensoverdracht.
Bij uw planning gaat het derhalve onder meer om de volgende vragen:
- moet u huwelijkse voorwaarden maken, danwel uw huidige huwelijkse voorwaarden wijzigen of niet? (samenlevingsvormen)
- moet u een testament maken, danwel uw huidige testament wijzigen of niet? (testamenten)
- is het verstandig om reeds bij leven vermogen over te dragen? (schenkingen)
- wat dient er bij uw overlijden te gebeuren met uw (familie)bedrijf en hoe wordt de continuïteit van het bedrijf gewaarborgd? (bedrijfsopvolging)
- wat gebeurt er met uw buitenlandse vakantiewoning bij uw overlijden en is er misschien sprake van internationale dubbele heffing van schenkings- of successierechten? (internationaal)
Advisering
Met het oog op fiscale besparingsmogelijkheden zal vaak worden geadviseerd een zo flexibel mogelijke erf- en successierechtelijke positie te creëren waarbij de verzorging van de langstlevende echtgenoot veelal centraal blijft staan. Dit kan onder andere worden bereikt door het opmaken/wijzigen van huwelijkse voorwaarden en het opstellen van een optimaal testament. Zo kan onder omstandigheden met de juiste huwelijkse voorwaarden het voor het successierecht te belasten vermogen gehalveerd worden. Daarnaast is met ingang van 1 januari 2003 het erfrecht ingrijpend gewijzigd. Bij overlijden zonder testament, vererft uw vermogen volgens het wettelijke erfrecht. Levert dit voor u het gewenste resultaat op? Bovendien is het de vraag of het wettelijke erfrecht, de wettelijke verdeling in het bijzonder, fiscaal niet te kostbaar is voor de nabestaande(n). Door het opmaken van een testament kan bijvoorbeeld worden voorkomen dat het vermogen onnodig twee keer of vaker vererft en er iedere keer successierecht moet worden betaald. Hoewel testamenten die voor 2003 zijn opgesteld gewoon geldig blijven, kan het heel goed mogelijk zijn dat ze minder gunstig zijn voor met name de langstlevende.
Belasting besparing
Uiteraard is besparing van successierecht niet het enige aspect waarmee rekening dient te worden gehouden. Tenslotte mag niet alles opgeofferd worden aan belastingbesparing. Om tot een zo verantwoord mogelijke keuze te komen is het noodzakelijk eerst uw wensen ter zake van de overgang (bij leven of bij overlijden) van uw vermogen voor ogen te hebben. Pas dan is het zaak te onderzoeken hoe dit fiscaal zo ‘vriendelijk mogelijk’ kan worden uitgevoerd.
Notariskantoor Geurts & Partners en estate planning
Bij Geurts & Partners zijn wij van mening dat de uitdaging voor een goede estate planner is, er zorg voor te dragen dat u optimaal kunt profiteren van de wettelijke en fiscale mogelijkheden, zowel op nationaal als internationaal niveau, bij de overheveling van uw vermogen naar de volgende generatie. Daarbij zijn uw persoonlijke wensen altijd het uitgangspunt en is iedere advisering maatwerk. Overigens is estate planning niet alleen van belang bij ‘grotere’ vermogens. Wij vinden het belangrijk dat uw vermogen, hoe groot dan ook, na het overlijden een bestemming krijgt die overeenkomt met uw wensen. Het overlijden zelf luidt doorgaans een emotionele periode in voor uw erfgenamen. Als dan de zaken niet goed geregeld blijken te zijn, komen de erfgenamen nog meer onder druk te staan.
Wat kunnen wij doen?
Door ons enthousiasme, betrokkenheid, discretie en onze vakkundigheid, willen wij voor u ieder onderwerp bespreekbaar maken zodat u uw wensen ten aanzien van uw vermogen voor ogen krijgt en wij vervolgens voor u kunnen onderzoeken welke wegen (civiel- en fiscaalrechtelijk) daartoe bewandeld dienen te worden. Aangezien zowel persoonlijke omstandigheden als wetgeving kunnen wijzigen (nieuw erfrecht per 2003), verdient het aanbeveling ten minste iedere vijf jaar te toetsen of de door u getroffen maatregelen nog voldoen. Met name de testamenten van voor 2003 (nieuw erfrecht) en de huwelijkse voorwaarden uit de vorige eeuw zullen thans zeker voor verbetering in aanmerking komen”.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jeannine Geurts (notaris) of Anne-Marie van Beek (estate planner), notariskantoor Geurts & Partners, Lange Kerkdam 6 te Wassenaar, tel. 070 512 31 31
Afbeelding: Jessica Rockowitz via Unsplash