Maart 2016. Het telefoontje dat Justine die dag kreeg vergeet ze nooit meer: een politieagent vertelde haar dat haar fietsende vader door een auto was aangereden en was overleden in de ambulance. “Als een dolle reed ik naar het ziekenhuis waar mijn moeder en broer al waren. Het was een nachtmerrie.” Natuurlijk ving ze haar moeder op, maar vijf jaar na het versturen van de rouwkaart leunt ze nog steeds op Justine en haar man. “Arjan wordt het zat en heeft niet altijd zin in zijn depressieve huilende schoonmoeder. Ik ook niet, maar wat moet ik?”
De ouders van Justine waren een echtpaar uit een boekje: ze deden bijna alles samen, hadden een heerlijke vriendenkring, maakten plannetjes om te reizen en hielden ontzettend veel van elkaar. Die automobilist maakte daar vijf jaar geleden bruut een einde aan.” Haar vader was nog maar zestig, haar moeder net zevenenvijftig. Ze stonden vol in het leven en bruisden van de ideeën en plannen die in een klap werden weggevaagd. “Natuurlijk vingen Arjan en ik mijn moeder op. Ze woont vlak bij ons en ze kwam vaak even aanwaaien. Ook als we er niet zijn, dan gaat ze lekker wandelen met de honden en als ik late dienst heb, kookt ze voor ons.” Allemaal hartstikke lief en goed bedoelt, maar het werkt nu, na drie jaar ook verstikkend. Justine en Arjan zijn toe aan weer wat privacy en hebben hun eigen verdriet, maar willen ook verder. “Ik heb een broer maar die woont in Zeeland. Mama gaat ook naar hem en zijn gezin toe, maar lang niet zo vaak als ze bij ons komt. Dat snap ik heel goed natuurlijk, maar ik merk dat ik het niet meer trek, dat ik echt weer even ruimte voor mezelf nodig heb.”
Stelt ze zich aan?
Maar net nu Justine die ruimte wil pakken, wordt haar moeder steeds depressiever en wordt ze geplaagd door heftige huilbuien. “Mijn man is dol op mijn moeder, maar begint nu toch ook een beetje te morren. Hij vindt dat ze op eigen benen moet gaan staan en ons moet loslaten. En hij heeft gelijk, maar het lijkt wel of mijn moeder het aanvoelt en haar verdriet nog groter maakt waardoor het voor ons bijna onmogelijk is haar te zeggen dat we ook weer samen willen zijn, en willen eten en de weekenden willen doorbrengen zonder haar. Ik vind het afschuwelijk om te zeggen, maar soms heb ik het idee dat ze zich aanstelt.”
Ze wentelt zich in ellende
De vrienden van haar moeder haken ook langzaam af en dat begrijpt Justine. “Na een jaar vinden mensen dat je verdriet een stuk minder moet zijn. Alle dagen zonder diegene zijn dan voorbij gekomen zoals verjaardag en Kerst, en je moet je blik weer naar de toekomst richten. Mijn moeder heeft langer de tijd nodig, maar ik vermoed dat ze het ook wel lekker vindt om in haar ellende te blijven hangen. Dat is veilig en daardoor krijgt ze aandacht. Dat ze die aandacht op een negatieve manier trekt, heeft ze niet echt niet de gaten en ik weet niet zo goed of ik haar dat moet zeggen of niet. Ik wil haar ook niet onnodig pijn doen. Aan mijn broer heb ik in dit geval niet zo veel, hij haalt zijn schouders op en zegt dat ze er nu wel een beetje klaar mee moet zijn en moet doorgaan met haar leven. Ja, hallo, makkelijk praten vanuit Zeeland.”
Laat haar daten
Een vriendin van Justine opperde dat het goed voor haar moeder zou zijn als ze zou gaan daten. “Ze zei: ‘schrijf je moeder in op een datingsite. Er zijn hartstikke leuke zestigers op zoek naar vrouwen. Dat is leuk voor je moeder’. Ik denk dat mijn vriendin gelijk heeft, maar hoe stel ik dat mijn moeder voor? Het is dan net of ik mijn vader al ben vergeten. Maar ik kijk er zo naar uit als zij weer gelukkig is en ik samen met Arjan ons eigen leven kan oppakken.”
Herken jij het gevoel van Justine? Wat raad jij haar aan? Moet ze fermer optreden of geduld met haar moeder hebben? Wij zijn benieuwd naar jouw mening. Praat met ons mee in de comments onder dit artikel.
Sanderien van Mul -
Er is niemand in mijn leven geweest die gezegd heeft dat rouwen na een jaar klaar moest zijn na de dood van mijn geweldige moeder. En ieder die dat tegen mij gezegd zou hebben, had een rotschop gekregen. Er staat geen tijd op rouwen, en ‘na een jaar moet je er over heen zijn’ is absolute lulkoek. Aan de andere kant is erin blijven hangen en in het verdriet wentelen natuurlijk ook niet goed. Om dan maar te gaan daten is weer zo’n lekker kortzichtige, stompzinnige ‘oplossing’. Alsof een nieuwe vriend de plaats van haar man kan nemen, alsof een relatie alles weer goedmaakt. Vraag je jezelf maar eens af waaróm je moeder zo doet en ga daar dan mee aan de slag. Ik ben naar een rouwgroep geweest en dat heeft mij heel erg geholpen. Misschien heeft je moeder psychologische hulp nodig. Het verlies van een partner, zeker na zo’n goed huwelijk, is niet niks. En iedereen die aan komt kakken met de opmerking van ‘na een jaar moet het over zijn’, wil ik heel graag spreken als het hun zelf overkomt.