Werk, gezin, gezondheid en nog veel meer; in de hectische wereld waar wij in leven kan balans tussen lichaam, geest en omgeving soms ver te zoeken zijn. Wat is de zin van het leven, waar liggen mijn grenzen en waar loopt mijn leven vast? Voorbeelden van vragen waar miljoenen mensen op dit moment mee rondlopen. De antwoorden op deze vragen liggen niet primair in de geest, het lichaam of de omgeving. Om vragen als deze te beantwoorden moet er een balans tussen verschillende factoren gevonden worden. Maar, hoe doe je dat? Damespraatjes spreekt met haptotherapeute Els Rohde.
“Haptonomie betekent letterlijk de leer van het menselijk gevoel en gevoelsleven”
Wat is haptotherapie en wat doet het?
“Haptotherapie is gericht op de bewustmaking van gevoelens waarbij directe aanraking een grote rol speelt. Bij situaties als overbelasting, moeite met het uitdrukken van gevoelens, het verlies van vertrouwen in jezelf, moeite met intimiteit of na het verlies van een dierbare hebben sommige mensen de neiging hun gevoel te verwaarlozen. Serieuze ‘gevoelssituaties’ worden gerationaliseerd en onvoldoende gevoelsmatig verwerkt. Uiteindelijk kan het verwaarlozen van deze gevoelens leiden tot lichamelijke en psychische problemen. Haptonomie biedt de mogelijkheid om via het lichaam meer zicht te krijgen op jezelf en de relatie met de omgeving.”
Waarom speelt aanraking hier zo’n grote rol in?
“Binnen onze cultuur is er weinig plaats voor aanraken, voelen en lichamelijk contact. Het is een beladen onderwerp. Lichamelijk contact is bijna alleen toegestaan in de privésfeer of binnen het beroepsmatig handelen. In dit laatste geval heeft de aanraking vaak een technisch karakter gekregen. Hoewel aanraken en aangeraakt worden heel belangrijk zijn voor de emotionele ontwikkeling, raken mensen elkaar nog maar weinig op een vanzelfsprekende en vertrouwde manier aan. Toch is aanraken bij uitstek de manier om gevoelens te delen met de ander.”
Wat kan ik me voorstellen bij een behandeltraject?
“Een eerste afspraak staat altijd in het teken van een intake, daarin komen uiteraard de actuele problemen aan de orde, maar ik wil ook altijd iets weten over iemands achtergrond. Uit wat voor nest komt iemand en hoe werd er thuis omgegaan met gevoelens en emoties? Hoe verliep de ontwikkeling tot volwassene? Zijn er traumatische gebeurtenissen in het verleden? Hoe staat iemand nu in het leven, zijn er stabiele relaties, hoe is het met huisvesting en arbeid? Allemaal belangrijk om van op de hoogte te zijn. In het eerste contact probeer ik ook altijd iets tastbaars mee te geven aan de cliënt, zodat er enigzins een beeld ontstaat wat haptotherapie zou kunnen betekenen voor deze persoon. Na twee à drie sessies zetten we de klok even stil en bespreken we een mogelijk begeleidingstraject en de behandeldoelen. Vanaf daar bouwen we verder.”
“Ook zijn we op dit moment druk met het aanbieden van een kort traject voor mensen die een ingrijpende operatie hebben ondergaan (denk bijvoorbeeld aan een borstamputatie/reconstructie maar ook andere grote en kleine ingrepen). Tijdens een ziekteproces wordt de patiënt meestal heel zakelijk en objectiverend aangeraakt. Tijdens de operatie wordt er met het lichaam en de weefsels ‘gemanipuleerd’ (je bent immers niet voor niets onder narcose). Onze ervaring is dat sommige mensen na afloop van zo’n episode daar nog veel last van kunnen hebben. Zij voelen zich vervreemd van hun lijf en komen maar moeizaam weer goed in hun vel te zitten. Met een aantal sessies, waarin goede, affectieve en respectvolle aanraking centraal staat, kunnen wij al heel veel voor deze groep doen.”
Wordt haptotherapie vergoed door mijn zorgverzekeraar?
“Als een haptotherapeut is opgenomen in het register van de Vereniging Van Haptotherapeuten (VVH) dan worden de kosten van haptotherapie uit de aanvullende pakketten van verzekeraars betaald. Dit is uiteraard afhankelijk van de polis van de cliënt.”
Els Rohde is een ervaren all-round GZ haptotherapeute. Zij begeleidt vooral vrouwen in de leeftijd van 20 tot 50 jaar. Daarnaast werkt zij graag met pubers en jong volwassenen. Ze heeft haar eigen – bij de VVH aangesloten – praktijk in Hilversum. Hier werkt zij samen met GZ haptotherapeute Erni Bodegraven, die zich gespecialiseerd heeft in de begeleiding van mensen met chronische pijn, vermoeidheidsklachten en werkgerelateerde klachten. Verder neemt Els deel in een vast overleg met twee psychotherapeuten en is actief in twee intervisiegroepen.
