‘Liever te dik in de kist dan een feestje gemist’ is een zin die ik de laatste tijd vaak hoor. De strijd tussen de #fitgirls en de #lievertedikindekisters lijkt sinds het hele The Green Happiness relletje losgebarsten. Groep A wil vooral gezond zijn, groep B wil vooral genieten. Groep B verwijt groep A obsessief met voeding bezig te zijn, groep A verwijt groep B niet goed voor zichzelf te zorgen. Waar het vroeger ‘not done’ was iemand op zijn of haar overgewicht aan te spreken, lijkt dat iets wat steeds normaler wordt. Want zeggen dat iemand niet moet roken doen we al langer, wanneer beginnen we onze medemens te vertellen dat ze moeten stoppen met ongezond eten?
Elkaar aanspreken op ‘slechte’ gewoontes is vaak lastig. Het is voor zowel degene die kritiek uit als degene die kritiek ontvangt moeilijk en ongemakkelijk. Toch lijkt het uiten van kritiek op iemands gedrag of keuzes met de jaren makkelijker te worden, vooral bij dingen die vanuit de wetenschap als ongezond worden bestempeld. Neem roken: 50 jaar geleden was roken heel normaal. Zo normaal dat er bij verjaardagen van mijn opa en oma vroeger een glaasje sigaretten op tafel stond. “Pak maar lekker hoor jongens, we hebben genoeg!” was een veelgehoorde uitspraak op feestjes. Dat ze eigenlijk longkanker, onvruchtbaarheid en bloed- en vaatziekten als traktatie aan hun gasten gaven, wisten ze niet.
Vanaf de jaren zestig tot het begin van de jaren negentig nam het aantal rokers hard af. De negatieve effecten op de gezondheid werden steeds bekender en mensen begonnen elkaar aan te spreken op het rookgedrag. Ouders leerden hun kinderen dat roken ongezond en verslavend is en dat ze er nooit mee moeten beginnen, stoppen met roken wordt één van de meest populaire goede voornemens rond de jaarwisseling en we gaan flink meer betalen voor sigaretten en andere tabaksproducten. De maatschappij kan niet langer ontkennen dat roken slecht is en ons heel veel geld kost.
Weet je wat jij zou moeten doen?
“Je zou moeten stoppen met roken” is om de bovenstaande redenen dan ook een zeer geaccepteerde uitspraak. Het is zelfs bijna vreemder als je het niet tegen je geliefden zegt, ze zouden nog eens denken dat je het gedrag goedkeurt. Maar niet alleen familie en vrienden spreken elkaar op tabaksgebruik aan, ook wildvreemden op straat hebben er een handje van. Zo hoor ik op het station regelmatig niet-rokers de rokers aanspreken op hun rookgedrag. Mensen die elkaar niet eens kennen!
“Je zou eens moeten stoppen met dat ongezond eten”. Heb jij dat ooit iemand tegen een vreemde op een station horen zeggen?! Ik nog niet. En ik vraag me af wat er zou gebeuren als iemand dit wel zou doen… Het zal hoogstwaarschijnlijk uitlopen op een fikse ruzie. Want iemand aanspreken op zijn/haar ongezonde gewicht en eetgedrag, dat kán toch niet? Nog niet nee.
Is overgewicht het nieuwe roken?
Diabetes, hartfalen, beroertes, heupklachten, rugklachten en andere obesitas-gerelateerde klachten kosten onze maatschappij jaarlijks 1,6 miljard euro. Je leest het goed: één komma zes miljard euro. Niet niks dus. En toch vreten we flink door, althans de #lievertedikindekisters. De #fitgirls daarentegen, die komen in opstand. Deze groep ‘zeikers’ is te vergelijken met de groep die in de jaren zestig besloot te stoppen met roken. De groep die begon te zeuren over dat glaasje sigaretten op tafel. De groep die ziet dat het gedrag niet meer past in een gezonde maatschappij en dus in opstand komt. Niet alleen willen ze zelf hun leven beteren, maar ook anderen voorlichten dat het zo eigenlijk niet langer verder kan.
En ik moet stiekem toegeven dat de #fitgirls ergens een punt hebben. Hoe irritant en vervelend het ook is om dat te horen. Want als we roken afkeuren, waarom keuren we dat ongezonde vreetgedrag wél goed?! Als ik het zo lees snap ik er eigenlijk niks van.
Wat zou jij doen?
Ik spreek zelden iemand aan op zijn rookgedrag en kan me niet voorstellen dat ik snel iemand zou aanspreken op zijn ongezonde gewicht. Toch denk ik dat dit wel iets is waar we naartoe gaan. De groep die helemaal klaar is met deze grote kostenposten groeit met de dag en ik ben benieuwd wanneer het net zo normaal is om tegen een vreemde te zeggen dat hij te dik is, als dat het nu is om tegen iemand te zeggen dat roken slecht is.
Zou jij iemand aanspreken op zijn of haar rookgedrag? En zou jij iemand aanspreken op zijn of haar eetgedrag?
Lees ook: Wat is een mental health day en waarom zou je hem soms moeten nemen?
