Het is bijna Moederdag. Voor velen standaard een dag om bij je moeder langs te gaan en haar een cadeau en een knuffel te geven. Maar dit jaar zal het anders zijn. De Corona-maatregelen dwingen ons afstand te houden van elkaar en zeker van de kwetsbare ouderen. Joke moet stiekem bekennen dat het haar wel goed uit komt. Ze houdt opeens zeeën van tijd over voor zichzelf. Ze voelt zich er alleen wel schuldig over naar haar moeder, omdat die nu zielig alleen zit.
Vriendinnen
Al vroeg had haar vader hen verlaten en sindsdien waren ze op elkaar aangewezen. Haar moeder heeft Joke min of meer als haar beste vriendin behandeld. Ze deden alles met zijn tweeën. In haar studietijd ging Joke even het huis uit. Maar omdat ze net als haar moeder in de verpleging ging werken, kwam ze daarna weer bij haar in huis wonen. Wel zo makkelijk met de wisselende diensten die ze hadden en gezellig om dan iemand thuis te treffen na een dag hard werken.
Afstand houden
Uiteindelijk werd Joke verliefd op een collega met wie ze samen ging wonen. Maar toch bleef ze nog zoveel mogelijk naar haar moeder gaan, die altijd zonder partner is gebleven. Nu is haar moeder allang niet meer aan het werk en moet Joke voor haar gezondheid beter uit haar buurt blijven. Ze bellen wel een paar keer per week. Moeder zegt haar erg te missen. Dan voelt Joke steeds een steek in haar maag.
Eigen autonomie vinden
Het is voor ons dochters een klus om los te komen van onze moeders en toch in verbinding met haar te blijven. Daarvoor hebben we eerst zelf onze eigen identiteit te vinden. Om dat te kunnen doen heb je veelal letterlijk ook wat afstand van haar nodig. Anders val je toch makkelijk weer terug in het oude patroon. Vervolgens kun je autonoom en als volwassene een gelijkwaardige relatie met je moeder aangaan waarbij je weer in verbinding komt en anders dan zij kan zijn. Afstand is dan de eerste beweging om daarna weer op een andere manier nabijheid te vinden. Tot slot kun je in de fase komen waarin de rollen omgedraaid zijn en je voor je moeder kunt gaan zorgen.
Nog niet gedaan
Sommige dochters nemen die stap naar hun eigen autonomie openlijk, anderen wat meer verhuld en weer anderen helemaal niet. Uit het verhaal van Joke lijkt het dat zij die fase in haar ontwikkeling ten opzichte van haar moeder nog niet echt heeft doorgemaakt. Zij leeft nog steeds volgens de normen en waarden van haar moeder en heeft zich eigenlijk nooit echt afgevraagd of zij iets anders vond. Zo vanzelfsprekend was het om in de voetsporen van haar moeder te treden.
Ontdekken wat ze zelf wil
Nu Joke zich bewust wordt van de ruimte die ze door deze tijd opeens voelt, komen daarbij allerlei gemengde gevoelens op die ook horen bij de fase waarin je je eigenheid ontwikkelt. Ruimte, vrijheid, schuld, schaamte, boosheid, twijfel en verdriet. In plaats van ‘vriendin’ van haar moeder wil ze weer gewoon het kind zijn van haar moeder die zelf gaat bepalen wat ze met haar leven wil. Toch wil ze er ook voor haar moeder zijn, maar dan nu wel vanuit een andere plek. Als volwassen dochter die zorg heeft voor haar moeder. Misschien wil ze er nog wel het gesprek over aangaan met haar moeder. Maar eerst wil ze wat meer ontdekken wie ze zelf wil zijn.
Over moeders en dochters
Is dit voor jou herkenbaar? Als je wilt kun je over dit thema en de moeder-dochterrelatie meer lezen in de boeken Van je moeder moet je het hebben, van je dochter kun je het krijgen en Ins & Outs van het Moeder-Dochter-gesprek die ik samen met mijn moeder heb geschreven. Wil je weten waar jij staat in je ontwikkeling ten opzichte van je moeder, kom dan eens een workshop bij ons doen. Op www.vanjemoedervanjedochterboek.nl vind je meer informatie.
Mayke Smit is een ervaren trainer en coach die mensen begeleidt in hun professionele leven en/of relaties. Over de emotionele verwerking die komt kijken bij scheiding heeft zij de roman Los geschreven. In ‘Los’ lees je hoe Floor zichzelf na haar scheiding weer terugvindt in de training ‘Je leven na een echtscheiding’. Een herkenbaar en inspirerend verhaal over relaties. Over de zoektocht op Ibiza naar het effect van de intieme band met haar moeder op haar eigen leven, relaties en seksualiteit, schreef Mayke samen met haar moeder Alice Altink ‘‘Van je moeder moet je het hebben, van je dochter kun je het krijgen’ . Een waargebeurd avontuur dat zich laat lezen als een roman en dat de moeder-dochterrelatie beschrijft vanuit het perspectief van zowel de dochter als de moeder. ‘Ins & Outs van het Moeder-Dochtergesprek’ verscheen aansluitend met theoretische achtergronden, oefeningen en tips voor andere moeders en dochters die hun relatie willen verrijken.
