Sinds Lisanne 16 jaar oud is, maakt Thelma zich steeds meer zorgen. Haar dochter lijkt volledig opgeslokt door sport, voeding en gezondheid en leeft nauwelijks buiten haar schema. “Ik wil dat ze écht gaat leven,” zucht ze terwijl ze naar Lisanne kijkt die haar lunch meet en haar hartslag op de smartwatch controleert. Ach, ze was zo trots toen Lisanne haar discipline ontwikkelde. “Ze is zo gemotiveerd en toegewijd. Drie keer per week pilates, hardlopen voor een halve marathon, alles bijhouden: slaap, eiwitten, macro’s. Ze is een doorzetter en ik bewonder dat, echt waar. Maar ik wil ook dat ze plezier heeft, dat ze lacht met vriendinnen en gewoon zestien is. Ze hoeft niet elke minuut van haar leven te plannen.”
Ik mis het spontane
Thelma herinnert zich haar eigen zestienjarige zelf. “Toen ik zestien was, wilde ik afspreken met vriendinnen, stiekem een drankje drinken, nieuwe dingen ontdekken. Dat voelde spannend en bevrijdend. Het ging niet om prestaties, maar om leven. Ik mis dat bij Lisanne. Ze lijkt alles te meten en te plannen. Haar leven wordt één groot schema.”
Vriendinnen mogen er niet bij
Inmiddels heeft Thelma al verschillende pogingen gedaan om Lisanne los te trekken uit haar routine. “Ik nodigde een paar van haar vriendinnen uit om langs te komen, maar ze bedankte vriendelijk en zei dat ze moest trainen of dat haar voedingsschema dat niet toeliet. Soms wil ik dat ze gewoon spontaan naar buiten gaat, een ijsje haalt of een filmavond doet. Dat voelt zo ver weg voor haar.”
Ik stuur signalen
Thelma probeert subtiel te sturen. “Ik zeg tegen haar: ‘Lis, zullen we een keer een dag niks meten en gewoon plezier maken?’ Ze kijkt me dan aan met een gezicht alsof ik iets niet begrijp. Het is frustrerend, maar ik weet dat ze het niet kwaad bedoelt. Ze leeft alleen nog via schema’s en cijfers.” Soms probeert ze haar dochter te laten zien dat het oké is om los te laten. “Ik leg soms mijn telefoon weg, zet muziek aan en stel voor dat we samen een wandeling maken zonder dat ze haar stappen telt of calorieën bijhoudt. Dan glimlacht ze wel, maar ze vraagt na vijf minuten alweer wat haar hartslag is of hoeveel proteïne ze binnen heeft. Het is moeilijk om haar volledig los te laten.”
Meid, laat het los
Haar beste vriendin zegt dat ze het moet loslaten. “Laat haar haar eigen weg gaan, ze zal vanzelf ontdekken dat plezier ook belangrijk is,” adviseert ze. “Maar weet je wat? Ik wil dat ze nú ook plezier ervaart. Dat ze lacht, dat ze fouten maakt, dat ze tiener is. Het gaat niet alleen om discipline. Dat voelt zo belangrijk voor mij dat ik soms niet kan ontspannen.”
Spelen met vrijheid
Wat het moeilijk maakt, is dat Lisanne zo gefocust is dat elke afwijking van het schema spanning veroorzaakt. “Soms probeer ik haar te overtuigen mee te doen aan een spontaan uitje of een klein feestje, maar ze houdt vast aan haar trainingsplan. Ze voelt zich schuldig als ze iets anders doet. Ik wil dat ze loskomt, dat ze ontdekt dat vrijheid en plezier ook waardevol zijn. Dat het oké is om een avondje iets ongepland te doen, om een ijsje te eten zonder te controleren hoeveel suiker erin zit, om te lachen met vriendinnen zonder te denken aan macro’s of hartslag.” De zorgen van Thelma nemen toe als ze ziet dat Lisanne bijna geen vrije momenten meer heeft. “Haar dagen zijn gepland van het moment dat ze wakker wordt tot ze gaat slapen. Ik wil dat ze voelt dat het leven meer is dan cijfers en schema’s. Dat het gaat om ervaringen, emoties en plezier.”
Zoveel is dat toch niet gevraagd?
Thelma bevindt zich tussen bewondering en zorgen. “Ik ben trots op haar discipline, maar ik wil ook dat ze leeft, dat ze ontdekt wie ze is buiten schema’s en apps. Zestien zijn is zoveel meer dan trainen en macro’s tellen. Ik wil dat ze het voelt, dat ze het proeft, dat ze fouten maakt en lacht. Dat ze buiten adem kan raken van plezier, niet alleen van hardlopen. Zoveel is dat toch niet gevraagd?”
Afbeelding: Unsplash+
Joris -
Je vraagt je bijna af wie hier nu precies een probleem heeft; de dochter of de geïnterviewde moeder.