Na een lang ziektebed blies de vader van de 28-jarige Lo vijf weken geleden zijn laatste adem uit. “Mijn vader had longkanker. Na vier jaar ziek zijn en vechten nam hij het besluit dat het goed geweest was. Hij vroeg om euthanasie en in het bijzijn van mijn moeder, zijn kinderen en zijn broer ging hij heel rustig heen. Het was een verdrietig, maar waardig moment”, vertelt Lo. “Het was goed zo. Hij zou nooit meer beter worden en op deze manier is hem de meest vreselijke fase bespaard gebleven.” Met warme gevoelens kijkt Lo terug op de periode rond het overlijden. Toch is er iets waar ze heel erg mee zit; haar beste vriend kwam niet naar de uitvaart van haar vader. “Hij vond het te ver rijden.”
Samen naar Rotterdam
Lo en haar zussen werden geboren in een klein dorpje in het noorden van het land. “We hadden vroeger één hele grote vriendengroep. Deze viel uit elkaar toen we gingen studeren. Het grootste deel van de groep ging naar Leeuwarden of Groningen en een klein deel koos voor Amsterdam. Mijn beste vriend Hidde en ik kozen allebei voor Rotterdam.” De vriendengroep mag elkaar dan niet meer regelmatig zien, contact onderhielden ze zeker. “En rond feestdagen, als iedereen thuis bij zijn ouders was, dan zochten we elkaar gewoon weer op. Dan was het meteen weer als vanouds.”
Heel verbonden
Ook rond het overlijden van de vader van Lo, houdt Lo de groep op de hoogte. “Iedereen leefde mee. Ik heb nog nooit zo veel bloemen en kaartjes ontvangen. In de dagen voor de uitvaart komt er regelmatig iemand langs met een zelfgebakken quiche of een fles wijn. Ik nodigde iedereen binnen uit en samen met mijn moeder, zussen en onze oude vrienden haalden we herinneringen op. We hebben samen heel wat gehuild, maar ook zeker gelachen. Ik voelde me heel verbonden met iedereen die zich zo betrokken toonde.”
Grote afwezige
De grote afwezige in de week tussen het overlijden en de uitvaart, is Hidde. “We wonen allebei nog in Rotterdam en zien elkaar daar elke week. De ene keer maken we samen een wandeling door de stad en de andere keer zuipen we ons klem in de kroeg. Het is een vriendschap die mij veel waard is, vooral omdat we elkaar al zo lang kennen. Hidde is als een broer voor mij en ik kan me geen leven voorstellen zonder hem. Juist daarom heb ik hem in die periode zo gemist. Iedereen heeft de moeite genomen om in de trein of auto te stappen en naar onze geboorteplaats te rijden, maar Hidde zei dat het niet uitkwam met zijn werk. Prima, dacht ik. Als hij er op de uitvaart maar bij is. Maar ook hier schitterde hij door afwezigheid.”
Appje
Wanneer Lo tijdens haar speech de zaal inkijkt, ziet ze veel bekende gezichten. “Iedereen was er. Mijn vrienden en vriendinnen van vroeger, mijn mentor van de middelbare school, ouders van vrienden, buren, mensen van de voetbalclub, de collega’s van mijn vader en zelfs collega’s van mij. Van heinde en verre waren mensen gekomen om de uitvaart bij te wonen. Maar Hidde niet. Na de dienst check ik mijn telefoon en zie een appje van hem. ‘Veel sterkte Lo. Ik ga het helaas niet redden. Kom je van de week een hapje eten?’ Ineens voelde ik me zo eenzaam.”
Over tot de orde van de dag
Lo hoopt dat Hidde haar de dag van de uitvaart nog even belt, maar ook dat doet hij niet. “Het maakte mij zo aan het twijfelen… Heb ik onze vriendschap anders gezien dan hij? Voor mij is Hidde mijn oudste en beste vriend, maar misschien ziet hij dat anders. Verwacht ik dingen die ik niet van hem moet verwachten? Ik had zijn steun nodig, maar hij was er niet voor mij. Is dit dan wel vriendschap?” De eerste keer dat Hidde en Lo elkaar weer zien, schenkt Hidde nauwelijks aandacht aan het overlijden. “Het was drie weken na de uitvaart en we gingen samen wat drinken. Bij binnenkomst condoleerde Hidde me en ging over tot de orde van de dag. Terwijl ik met mijn hoofd bij mijn vader was, praatte Hidde honderduit over zijn nieuwe baan, laatste scharrel en wat hij die avond daarvoor had gegeten.”
Wat moet ik doen?
Teleurgesteld en in de war; dat is hoe Lo zich voelt. “Maar ik weet gewoon niet zo goed wat ik ermee moet. Het is de eerste keer dat ik een ouder verlies en ik weet helemaal niet wat ik dan van mensen hoor te verwachten. Enerzijds wil ik Hidde vertellen dat het mij heel erg heeft gekwetst, anderzijds heb ik ook geen zin in gedoe. Wat zouden anderen doen in deze situatie?”
Afbeelding: Aleksandra Sapozhnikova via Unsplash
Heeft puber al huid-op-huid contact met anderen?
HPV staat voor humaan papillomavirus. Iedereen kan het virus krijgen: jongens, meisjes, mannen, vrouwen. Sterker nog, iedereen komt eens in zijn of haar leven in aanraking met dit virus. Het wordt meestal overgedragen via seksueel contact, maar in sommige gevallen ook door huid-op-huid contact. Bijvoorbeeld als je een handdoek deelt met iemand die besmet is met het virus. Meestal ruimt je lichaam het virus binnen 2 jaar op. Wanneer je lichaam het niet opruimt, kunnen de hoog risico HPV-typen leiden tot kanker aan de anus, baarmoederhals, mond/keel, penis, vagina en vulva. En de laag risico HPV-typen tot genitale wratten… LEES VERDER!
Louisa -
Sterkte met het ver;ies van je vader. Hij heeft gelukkig zelf kunnen kiezen en jullie konden hem en elkaar steunen.
Wat Hidde betreft:er geldt: NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander.
Maar dat is iets wat je toch vaak automatisch doet.
Misschien heeft hij zelf zoiets nog niet meegemaakt in zijn familie. Dan denk je dat alles wat je doet of zegt, fout is.
Ik heb dat ook meegemaakt. Pas later merkte ik, dat erbij zijn dan vaak genoeg is.
Praat het uit met Hidde, hoe moeilijk het ook is.
Misschien kan hij er dan wél zijn voor je.
Sterkte met alles