Het lijkt nog niet zo lang geleden dat ik op social media waarschuwingen voorbij zag komen over margarine. De precieze strekking van het bericht ben ik vergeten, maar het kwam hier op neer dat ik dagelijks afgewerkte olie of plastic op mijn boterham smeerde. Nou leek me dat sterk, maar om niets uit te sluiten, vond ik het belangrijk genoeg om op onderzoek uit te gaan.
De discussie over roomboter, margarine, halvarine en alle andere vetsmeerseltjes die op brood kunnen, lijkt nooit te stoppen. Het Voedingscentrum adviseert echter margarine en halvarine te gebruiken, en roomboter consumptie te beperken.
Kom zelf maar kijken
Ik moet bekennen dat ik een tijdje zoekende ben geweest. Ik schrok van de geruchten dat margarine slecht was en helemaal niet zo plantaardig als de producenten beweerden. Van schrik smeerde ik roomboter op mijn brood. Maar daarvan wist ik dat er veel vet in zat. Een uitnodiging van Unilever om een kijkje te nemen in de fabriek waar Becel wordt gemaakt, is een geschenk. Zo kan ik met eigen ogen zien hoe margarine wordt gemaakt.
Rondleiding in de fabriek
Arnoud die zelf meehelpt op de werkvloer, geeft Laura Kieft (van Laura’s Bakery) en mij een rondleiding. Zo zien we dat het maken van margarine heel transparant is. En dat mensenhanden nodig zijn voor het proces. Omdat een dekseltje van een boterkuipje dwars kan liggen in de machine. Of een pakje margarine geen vijfhonderd gram bevat, maar vierhonderd. Dit wordt (ook) steekproefsgewijs gemeten door de mens. De medewerker stopt de lopende band, verwijdert het kuipje met scheve deksel/te weinig inhoud en herstart het proces weer.
Local jewel
Margarine wordt over de hele wereld gegeten en elk land heeft zijn voorkeuren. Zo houden de Fransen van flink zoute margarine, dus zorgt Unilever daarvoor. Typisch Nederlands is Croma. Het braadvet waarin wij Nederlanders graag ons vlees braden. “Elk land heeft zijn local jewel, en Croma is dat voor ons. In geen land wordt er een scheutje water aan het vet toegevoegd zodat er een smakelijke jus ontstaat,” weet Arnoud.
Zelf margarine maken
Aan het eind van de rondleiding, worden Laura en ik uitgedaagd om zelf aan de slag te gaan. Mij wordt gevraagd margarine te maken, Laura de roomboter. In elf minuten tijd heb ik, tot mijn eigen grote verbazing, een schaaltje zelfgemaakte margarine klaar. Met ongeveer dezelfde ingrediënten die voor de grote hoeveelheden in de fabriek worden gemaakt.
Want wat zit er nou precies in margarine? Slechts acht ingrediënten zijn nodig voor het broodsmeersel. Erin gaat:
1. Plantaardige oliën waaronder zonnebloem-, koolzaad- en lijnzaadolie
2. Vast vet
3. Water (om te variëren in vetgehalte)
4. Vitamine A, D en E
5. Citroenzuur
6. Caroteen
7. Natuurlijke aroma’s
8. Emulgator en zonnebloemlecithine
Meer is het niet! Zelf margarine maken?
Het is dus helemaal niet moeilijk je eigen margarine te maken. Zelfs mijn mannen Bob en Tom van tien en acht jaar hebben het gedaan.
Ik ben gerustgesteld na mijn bezoek aan de fabriek. Het enige plastic dat ik zag, was dat van de boterkuipjes. En dat lijkt me logisch.
