Hoe stop ik “Ik ben niet goed genoeg?”

Ik ken eigenlijk niemand die er geen last van heeft (gehad); het diepliggend statement over jezelf dat je niet goed genoeg bent…

Bij een overtuiging is het zo dat het om een stelling gaat die voor jou een waarheid is als een koe! Daar bedoel ik mee dat je op dit moment heel goed tegen jezelf kunt zeggen; “Natuurlijk ben ik goed genoeg, kijk maar wat ik allemaal heb bereikt, durf en ambieer”. Je kunt vaststellen dat het niet waar hoeft te zijn.

Maar diep, diep van binnen leeft er toch nog “Ik ben niet goed genoeg”. Dit hindert je juist als het moeilijk wordt of als je een lastige taak te doen hebt. Onbewust word je namelijk aangestuurd met “ik ben niet goed genoeg” en gaan de dingen niet zoals je wenst. Je voelt je ‘te klein’ of zelfs onmachtig.

Belemmerende overtuigingen zijn een bodem voor angst en zenuwen bij presenteren.  Ze staan je in de weg om vrij voor een groep te staan en je kunt niet laten zien wat je in huis hebt. Ze hinderen overigens je hele functioneren en je dagelijks leven.

Het zijn overigens niet gedachten die het echte probleem vormen. Een probleem ontstaat wel als we onze gedachten geloven alsof ze de waarheid zijn.

Wat zijn overtuigingen dan precies? Het zijn brede en algemene stellingen (generalisaties) die we maken over anderen, het leven en onszelf. Het zijn geen feiten, maar we handelen ernaar alsof het feitelijk zo is. Het is onze versie van de werkelijkheid, gebaseerd op wat we voelen en waarnemen over onze ervaringen.

Vaak hebben ze een zwaar oordeel. Soms zijn het die herhalende stemmetjes in het hoofd en anderen zeggen ze hardop. Bijvoorbeeld: “Het leven is zwaar” – “Ieder krijgt zijn portie ellende“ – “Als ik een fout maak, word ik afgewezen” of “Wat ik te zeggen heb, is niet belangrijk”. En zo zorgt de laatste er absoluut voor dat je met moeite het woord neemt of jezelf profileert.

Hoe kom je aan die stoorzenders? Je wordt er in ieder geval niet mee geboren. Als pasgeborene ben je een compleet pakketje zuivere mogelijkheden. Daar hoeft niets aan opsmuk bij. Ze ontstaan in de loop van je leven. Vaak juist in je jonge jaren.

Overtuigingen ontstaan door breed te generaliseren, door een algemene betekenis toe te kennen aan de gebeurtenissen in je leven. Kinderen zijn daar goed in. Ze zien de dingen vaak zwart/wit en heel erg breed. Als ze op hun donder krijgen concluderen ze snel dat ze niet goed genoeg zijn. Als ze een ouder of kleuterjuf horen zuchten concluderen ze weer dat ze niet goed genoeg zijn. En dat vele vele malen, gedurende vele jaren.

Zelf had ik ooit behoorlijk last van “Ik ben niet goed genoeg” en andere rotzinnen. Ik ging op zoek naar hoe je die monsters de nek omdraait. Een lange weg liep van Albert Ellis (RET) en Byron Katie naar Tony Robbins en nog veel meer. Ik zag wel opening, maar vond niet precies wat ik zocht. Ik leerde namelijk dat wat ik ooit concludeerde uit mijn ervaringen (vooral als kind), fout of op zijn minst irreëel zou zijn geweest. Daar werd ik niet vrolijk van. Ik voelde me al ‘niet goed’ en nog meer besef van fouten hielp me niet.

Verder moest ik allerlei tegengestelde regels, omkeringen of nieuwe betere gepimpte zinnen gaan gebruiken en inprenten. Affirmaties heten ze. Soms wel 30 dagen lang, XX keer per dag (“ik ben wel goed genoeg, ik ben wel goed genoeg, ik ben wel goed genoeg….” pfff). Vreemd, want diep van binnen geloofde ik dat toch niet?

Ik was toch nog steeds in mijn wezen een compleet mens? Waarom zouden nieuwe of betere regels dan nodig zijn? Dat voelde als dingen erbij plakken die niet van mij zijn.

Ieder individu geeft een eigen betekenis aan dingen. Zo kan ik bij het zien van een lucifer denken aan kaarsjes en de veilige warmte van thuis voelen. Een ander kan denken aan een gevaarlijke brand en angst ervaren. Iemand kan ook denken aan een barbecueparty en in de stress schieten omdat er veel voorbereid moet worden en weer een ander heeft juist voorpret over de op handen zijnde maaltijd. Iedereen geeft dus een eigen betekenis aan alles om hem heen.

Het laatste zetje in de goede richting kwam voor mij van Morty Lefkoe (VS); “Als wij de betekenis aan de dingen, mensen en ervaringen geven….dan heeft de gebeurtenis of ervaring zelf geen betekenis.”

Gebeurtenissen hebben geen inherente betekenis! Ze gebeuren (punt).
Dit besef sloeg bij mij in als een bom. Ik hoef dus ook niet aan alles betekenis te geven…

Prettig voor het nu, maar hoe kom je dan los van die diepgewortelde sturing van ‘Ik ben niet goed genoeg’? Door te onderzoeken en te accepteren dat er ook andere mogelijke conclusies zijn dan die ene die je altijd en stelselmatig hebt getrokken uit je ervaringen. Daarmee is jouw interpretatie niet fout (geweest), maar puur het besef dat er andere interpretaties bestaan voor dezelfde gebeurtenissen, maakt dat je brein ‘Ik ben niet goed genoeg’ niet meer als DE waarheid beschouwt, maar als EEN mogelijkheid.

Ik had als kind dus niets fouts of irreëels gedaan. Ik kon gewoon nog niet beseffen dat er ook andere interpretaties mogelijk waren voor wat er gebeurde. Ook hoefde ik me niet bezig te houden met een schuldvraag “Wie heeft mij dat aangedaan” (ouders/beroepsopvoeders/vriendjes), want IK gaf betekenis aan de dingen om me heen. Wat een bevrijding.

Dat wat ik jaren als DE waarheid met me meedroeg, bleek niet DE waarheid. Het bestond nooit in de wereld, alleen in mijn hoofd. Met dat besef verdwenen de oordelen en de gevoelslading uit de woorden “Ik ben niet goed genoeg”…. Voorgoed! Het zijn nu alleen nog woorden die geen werking meer hebben.

Maar dat is niet het enige wat het me opleverde. Puur het besef dat een gebeurtenis geen betekenis heeft an sich, maakt dat ik er niet snel hinderende overtuigingen bij krijg!

Deze winst en vrijheid gun ik iedereen.

Veel succes met jouw persoonlijke groei in zichtbaarheid en presenteren.

Lees ook de andere blogs van Lianne

Lianne Ebbinkhuijsen begeleidt ondernemende professionals om met spreken en presenteren expertstatus en klanten te krijgen. Vraag het gratis E-rapport aan “De 5 Essentiële Onderdelen van een Presentatie waarmee Jij je Idee of Dienst Verkoopt” via

www.beingintheroom.nl