Op zaterdag 5 april ging het City2Cities 2014 in Utrecht van start en het was weer een genoegen om er bij te zijn. Dit jaar staan naast Utrecht de steden Dublin en Boedapest centraal en de Writer of Residence is Nuala Ní Dhomhnaill. Dit betekent dat diverse auteurs met banden met de steden Dublin, Boedapest en Utrecht in de schijnwerpers staan en dat Nuala door het hele festival heen haar bijdragen levert. Nuala Ní Dhomhnaill is in Engeland geboren en bekend geworden om haar poëzie in het Iers.
Michael Stoker, directeur van de Het Literatuurhuis leidt de avond in. Hij vertelt, dat meer dan de helft van onze wereldbevolking in een stad leeft en dat dit de komende jaren verder toe gaat nemen. De stad staat dan ook centraal in City2Cities. Het is vol en sfeervol in de Spiegeltent, want de editie van City2Cities 2014 start met een uitverkocht openingsweekeind.
We duiken direct de stad in op de live muziek van trompettist Diederik Rijpstra die twee nummers speelt vanuit zijn project The Living City: Mister Softy en Occupy Wall Street. Voor dit laatste heeft hij een dag bij Occupy Wall Street doorgebracht en hierdoor geïnspireerd deze muziek geschreven.
Vanuit dit mooie stadsgevoel neemt Leo Hollis ons mee op basis van zijn boek Cities are good for you. Leo pakt het verhaal van Michael verder op en maakt ons nog meer bewust van de heilzame werking van de stad. Van de creatieve rijke energie, die een stad de bewoners kan bieden. Dat komt niet door de gebouwen, niet door de rationele beleving. Deze kracht komt op vanuit de basis van de bevolking en de mensen die er zijn. Het is de organische beweging waarin we als mensen van elkaar leren. Hierin vormt volgens Leo Hollis vertrouwen het cement dat ons mensen in de stad samenbrengt. Hij is dan ook een voorstander van diverse open ruimten in een stad, waarin we elkaar kunnen ontmoeten. Als voorbeeld geeft hij een hoek van de straat. Die stoep zou voor het zicht van het verkeer beter zo leeg mogelijk kunnen zijn. Alleen als we uit de winkels, restaurants en cafés komen, ontmoeten we elkaar ook op die punten. Dat geeft aan, dat we daar als (stads)mensen behoefte aan hebben. De stad maakt mensen sterk en creatief.
Onder leiding van Michael Stoker vindt de introductie van Dublin en Boedapest plaats. Hiervoor gaat hij in gesprek met de Writer in Residence Nuala Ní Dhomhnaill en de Nederlandse auteur Jaap Scholten.
Nuala Ní Dhomhnaill vind ik energiek en imponerend om te ervaren. Ze straalt een flinke levenskracht uit. Haar keuze om te dichten in de Ierse taal verwoordt ze heel treffend: ‘I didn’t choose Irish for my poetry, the Irish chose me’.
Nuala heeft ook een band met Utrecht doordat zij met haar man twee jaar in Lombok heeft gewoond. Vanuit haar persoonlijke levensverhaal en haar liefde voor de Ierse taal in de poëzie maakt ze ons bekend met Dublin, een open stad vol literatuur en inspiratie. De gedichten die ze voorleest klinken mij als muziek in mijn oren, muziek met onbekende, warme klanken. De betekenis wordt gelukkig ondersteund door een vertaling. In het Literair zakreisboek Dublin staat van Nuala een door Kila van der Starre vertaald gedicht “Het uitzicht vanaf Cabinteely” te lezen.
Jaap Scholten, Nederlandse schrijver in Boedapest, vindt de architectuur van deze stad heel belangrijk. Hij houdt er van de paden en de tuinarchitecturen. Zijn studie Politicologie heeft hem in contact gebracht met Boedapest, waar hij inmiddels tien jaar permanent woont en ook zijn liefde heeft gevonden. In Heer en Meester vertelt hij over zijn vestiging in Boedapest. Het is een stad waar verlies een belangrijk onderwerp is. Ben je gevlucht, of ben je gebleven…. Ook in de literatuur is verlies een terugkerend onderwerp. Sandór Marái is een van de Hongaarse auteurs dit regelmatig vanuit dit onderwerp schrijft. Jaap Scholten toont ons niet alleen de paden en de tuinarchitecturen van Boedapest. Hij voedt onze kennismaking ook met een Missverkiezing uit 1932 in Boedapest.
Op zo’n openingsavond krijg ik altijd een dubbel gevoel. Ik wil meer meemaken van het festival en tegelijk direct mijn koffers pakken en de steden bezoeken. Met zulke introducties krijgen die bezoeken vast een bijzondere dimensie.
Dit gevoel wordt verder gevoed door een aantal heerlijk nummers waarop Diederik Rijpstra ons vanuit zijn project The Living City trakteert. Het laatste nummer Empty space met o.a. een transparante gitaarbegeleiding onder zijn Trompetspel maakt de afronding van deze openingsavond compleet. Voor mij een inspiratie om nagenietend thuis aan de piano een en ander rustig te laten landen.
City2Cities 2014 biedt nog van allerlei mooie belevenissen tot en met 13 april 2014. Een aanrader dus, ook voor 2015.
Helma Ketelaar
Werkzaam vanuit haar bedrijf Merkbaar Resultaat
Foto 1 van de website van City2Cities.
Foto 2 en 3 copyright Anouk Prins, Het Literatuurhuis