ANP – Op 9 december 2011 is het precies 110 jaar geleden dat dokter Plantenga in Den Haag het eerste consultatiebureau in Nederland begon. Het consultatiebureau is door de jaren heen uitgegroeid tot een fijnmazig, laagdrempelig netwerk met een hoog bereik onder ouders en kinderen. Het consultatiebureau levert een belangrijke bijdrage aan het welzijn van kinderen en het voorkomen van problemen.
Begin 1900 werden diverse plaatselijke kruisverenigingen opgericht met kleurrijke namen als het Witte Kruis, het Groene Kruis, het Wit Gele Kruis, of het Oranje Groene Kruis. De kruisverenigingen waren opgericht door plaatselijke notabelen, aanvankelijk om de ziekenverpleging aan huis te waarborgen, met name bij grote epidemieën. Later namen ze ook het opzetten van consultatiebureaus en het geven van ‘moeder- en bakercursussen’ ter hand. Uit deze tijd stammen ook de drie ‘R’s van Rust, Reinheid en Regelmaat.
Laagdrempelig
Na de oorlog waren er door het hele land voldoende consultatiebureaus. In 1953 kwam de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma bij consultatiebureaus te liggen. In 1974 werd de hielprik ingevoerd. Pas in 1980 werd de financiering van het consultatiebureau opgenomen in de AWBZ. Inmiddels werd de zorg van particuliere kruisverenigingen overgenomen door thuiszorginstellingen. Het consultatiebureau in Nederland is inmiddels uitgegroeid tot een fijnmazig, laagdrempelig netwerk, waarvan nagenoeg alle ouders met hun kinderen gebruikmaken.
Eigen kracht
Sinds 2003 ligt de opdracht en financiering van het consultatiebureau, tegenwoordig jeugdgezondheidszorg, bij de gemeenten. Het consultatiebureau levert met geringe financiële middelen al 110 jaar een grote bijdrage aan de gezondheid van de bevolking. Voor gemiddeld 300 euro per kind wordt een impuls aan het welzijn van kinderen gegeven met een positief effect voor de rest van hun leven. Het consultatiebureau gaat uit van de eigen kracht, verantwoordelijkheid en autonomie van de ouder en ondersteunt hen bij opvoedings- of opgroeivragen of zorgen. Behalve aan preventie en vroegdiagnostiek van lichamelijke aandoeningen draagt het consultatiebureau bij aan vroegtijdige onderkenning van gedrags- en kinderpsychiatrische stoornissen om ontsporing op latere leeftijd te voorkomen.
Ontwikkeling
Na 110 jaar is het consultatiebureau nog steeds springlevend en is voortdurend in ontwikkeling om aan te blijven sluiten bij de vragen van de maatschappij. Aansluiten bij de huidige wensen en behoeften van ouders en jongeren, de CJG-ontwikkeling, de transitie van de jeugdzorg, het gebruik van social media, gemeentelijke bezuinigingen: dat zijn de uitdagingen waar het consultatiebureau voor staat.
110 jaar Consultatiebureau
Zorgorganisatie Jong Florence uit Den Haag en brancheorganisatie ActiZ hebben een speciaal filmpje gemaakt over 110 jaar consultatiebureau. Het filmpje zie je hierboven.
