Als uiterlijk vertoon geen rol meer speelt en je niet meer beheerst wordt door je gedachten, als het begrip tijd niet meer bestaat, wat gebeurt er dan met je? Wat blijft er precies van je over als je lichaam afbrokkelt en je brein helemaal in de war is?
Het is al weer een paar maanden geleden dat het boek Kus me nog eens wakker tijdens de Wereld Alzheimer Dag werd gepresenteerd. De auteurs van het boek, fotograaf Bert Verhoeff en schrijver Gerrit Molenaar, nemen een intiem kijkje in het leven van negen mensen die in meer of mindere mate te kampen hebben met dementie. Om samen te leren dat, als wij hun in essentie willen zien voor wie ze zijn, we misschien een andere bril op moeten zetten dan we normaal dragen.
Op een heel visuele en integere manier worden de intieme, vertederende, mooie maar ook soms pijnlijke aspecten in beeld gebracht. Aan de hand van mooie grote foto’s, kattebelletjes, gedichten en verdiepende artikelen worden de ouderdom en dementie belicht. Vragen als “hoe word ik oud” en “hoe voel ik mij als het bijna 10 voor 12 uur is” spelen door je hoofd bij het lezen en bekijken van het boek.
Er bestaan wellicht meer werkelijkheden, meer waarheden dan alleen die waar wij zelf ons – soms krampachtig – aan vasthouden. Door voor deze mogelijkheid open te staan, bieden we ruimte om tot echt contact te komen met demente mensen, die vaak letterlijk in een andere dimensie lijken te leven.
In die andere wereld kunnen dromen een realiteit worden. Kan een prachtige zomerdag ontelbare malen worden herbeleefd. Kunnen rozen bloeien uit vuilnishopen. Maar er is ook veel pijn, er is verdriet, onbegrip, wanhoop, angst voor het onbekende. Het is tegelijkertijd verschrikkelijk en mooi. Het is leven onder een vergrootglas.
Voor de makers van dit boek is het project een persoonlijke zoektocht naar de kern van het bestaan, naar de sleutel tot geluk. Wat
doet dementie met ons? Hoe verandert het diepe contact met deze mensen ons in de manier waarop wij in het leven staan? Zijn wij in staat om los te komen van ons cynisme, van onze onzekerheid, van ons vastklampen aan schijn-zekerheden, zoals werk, familie, een huis, een auto, een goede lichamelijke gezondheid?
Er schuilt zoveel rijkdom in mensen met dementie. Als je het maar wilt zien. Als je het maar wilt voelen. De hoofdpersonen in het boek houden ons een spiegel voor. Zij leren ons om op een meer gevoelsmatige manier naar de werkelijkheid – en daarmee ook naar onszelf – te kijken.
Demente mensen kunnen ons leren dat alles wat we om ons heen opbouwen instabiel is. De enige stabiele factor in ons leven is ons zelf. Alleen door ons zelf te zijn, door onze aangeklede buitenkant af te stemmen op onze naakte binnenkant, kunnen we het diepste geluk ervaren
Reacties op dit boek
Neuroloog dr Peter van Domburg, werkzaam in Orbis Medisch Centrum: “Wonderlijk, wonderlijk, ik dacht dat ik iets wist over dementie.”
PvdA-senator drs Han Noten: “Zoals je niet weet waar je vandaan komt heb je ook geen idee waar je naar toe gaat. En als je dan een ander daar ziet, denk dan niet dat je weet hoe het is om er te zijn. Maar aanraken kun je het wel. Probeer het eens. Laat je wakker kussen.”
Monique, dochter van een hoofdpersoon in het boek: “Jullie trekken de grauwsluier van dementie. Jullie geven mij een stukje moeder terug, mijn moeder haar waardigheid.”
Bestelinformatie uitgeverij: http://www.uitgeverijdebrouwerij.nl/kus-me-nog-eens-wakker/
Bestelinformatie Bol.com: Kus me nog eens wakker
