Niet kunnen slapen, maar wel in bed blijven: rust je dan uit en is het zinvol?

Vroeger zei de vader van een vriendin altijd tegen mij: “Ook als je niet kunt slapen moet je in bed blijven. Alleen al van gewoon in bed liggen rust je uit.” En hoewel zijn verhaal best aannemelijk klonk, heb ik altijd al getwijfeld aan de waarheid daarvan. Na een avond ‘uitrusten in bed zonder dat ik sliep’ was ik de volgende ochtend moe, lusteloos en had weinig energie. Klopt het wel wat hij toen tegen mij zei? 

Het overkomt mij zelden: slecht slapen. Dit is ook niet gek, want ik heb een vaste tijd waarop ik naar bed ga, ik drink na 14:00 uur (meestal) geen cafeïnehoudende dranken meer, drink doordeweeks geen alcohol, heb geen televisie in de slaapkamer en ben aan het einde van de dag meestal gewoon moe. Toch gebeurt het mij ook zo nu en dan dat dat ik slecht slaap. Gemiddeld één nacht per maand en vaak in de week voordat mijn menstruatie begint. In die periode ben ik sowieso al wat lichter geprikkeld, maar door een slechte nacht kan dit dan nog veel erger worden.

Niet uitrusten

Tijdens die ene slechte nacht probeer ik braaf in bed te blijven en te doen wat de vader van dat vriendinnetje mij ooit zei; uitrusten door alleen maar te liggen. De volgende dag ben ik moe en heb minder energie. Hoe komt dat? Longarts en somnoloog Reinier de Groot van het Nederlands Slaapinstituut zegt in een gesprek met de Volkskrant dat uitrusten door wakker in bed te liggen eigenlijk niet kan. “Ik bespreek dit veel met patiënten. Zolang je wakker bent, rust je niet uit” legt hij uit. De enige manier waarop je lichaam kan herstellen van de inspanningen van de dag, is wanneer je daadwerkelijk slaapt.

Korte nacht

Tijdens je diepe slaap krijgen het brein, de huid, cellen en botten de kans om te herstellen. Vooral in de eerste vier uur van de nacht ga je voor relatief veel van deze diepe slaap. Een korte nacht (van maar vier of vijf uur) is voor een keer dan ook helemaal niet zo erg, stelt GZ-psycholoog Isabel van Schie in een artikel van GezondNu.

Zinloos?

Is rustig in bed liggen zonder echt te slapen dan helemaal zinloos? Nee, zowel de Groot en van Schie geven aan dat in bed liggen zeker ontspannend kan werken en dat kan ook prettig zijn. Maar uitrusten en herstellen? Dat kan je lichaam echt alleen als je slaapt!

Hoe voel jij je na een nacht slecht slapen? Ik ben heel benieuwd! Praat met ons mee in de reacties onder dit artikel.