Lipodeem is een chronische aandoening die vooral vrouwen treft en zich kenmerkt door een ongelijkmatige vetverdeling, voornamelijk in de benen, heupen, billen en soms de armen. Het is geen kwestie van ‘gewoon overgewicht’ en ook niet simpelweg het gevolg van een ongezonde leefstijl. Lipodeem is een medisch erkende aandoening met een sterke hormonale component, en hoewel er (nog) geen genezing mogelijk is, zijn er wel manieren om de klachten te verlichten en verdere achteruitgang te beperken.
Wat is lipodeem precies?
Lipodeem ontstaat vaak tijdens hormonale veranderingen, zoals de puberteit, zwangerschap of overgang. Het vetweefsel bij lipodeem is anders van structuur en veel gevoeliger voor druk en aanraking. Patiënten ervaren vaak pijn, een zwaar gevoel in de benen en krijgen makkelijk blauwe plekken. Ook komt het voor dat de benen of armen zwellen, vooral aan het einde van de dag of na inspanning. Opvallend is dat handen en voeten niet zijn aangedaan, wat lipodeem onderscheidt van bijvoorbeeld lymfoedeem.
Waarom is genezen niet mogelijk?
Lipodeem is een chronische aandoening waarbij de vetcellen die abnormaal groeien niet vanzelf verdwijnen. Diëten of sporten heeft beperkte invloed op het vetweefsel dat bij lipodeem betrokken is. Dit maakt het voor patiënten extra frustrerend, omdat zij vaak jarenlang horen dat ze “gewoon moeten afvallen”. De oorzaak van lipodeem is nog niet volledig bekend, maar genetische en hormonale factoren spelen een grote rol. Omdat het proces niet omkeerbaar is, richt de behandeling zich op het beheersen van symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven.
Wat kun je doen om de klachten te verminderen?
Hoewel genezing dus niet mogelijk is, zijn er wel degelijk effectieve behandelstrategieën en leefstijladviezen, zoals compressietherapie en liposuctie, waarmee de klachten van lipodeem verminderd kunnen worden:
1. Compressietherapie
Een van de belangrijkste behandelmethoden is het dragen van therapeutische compressiekousen of -leggings. Deze zorgen voor een betere doorbloeding en verminderen de zwelling in de benen. Ze kunnen ook helpen om pijnklachten te verlichten en het gevoel van zwaarte te verminderen.
2. Lichte lichaamsbeweging
Hoewel intensief sporten pijnlijk kan zijn, is regelmatige en milde lichaamsbeweging juist heel belangrijk. Denk aan wandelen, zwemmen of fietsen. Beweging stimuleert de doorbloeding en de lymfestroom, wat de druk op het weefsel vermindert.
3. Manuele lymfedrainage
Deze speciale massagetechniek wordt uitgevoerd door een huid- of oedeemtherapeut. Het helpt vochtophopingen af te voeren en kan verlichting geven bij pijn en zwelling. Niet alle patiënten hebben hier baat bij, maar het kan zeker onderdeel zijn van een bredere aanpak.
4. Gezonde voeding
Hoewel afvallen lipodeem niet geneest, kan een gezond eetpatroon wél bijdragen aan het beperken van ontstekingsreacties in het lichaam. Veel mensen met lipodeem kiezen voor een anti-inflammatoir dieet, bijvoorbeeld met minder suikers, snelle koolhydraten en bewerkte producten.
5. Psychologische ondersteuning
De impact van lipodeem is niet alleen lichamelijk. Veel patiënten voelen zich onbegrepen, onzeker of beperkt in hun dagelijks leven. Een psycholoog of ervaringsgroep kan helpen bij het verwerken van de diagnose en het omgaan met de sociale en emotionele gevolgen.
6. Liposuctie als medische ingreep
In sommige gevallen wordt liposuctie overwogen. Dit is geen cosmetische ingreep, maar een medische behandeling waarbij het aangedane vetweefsel wordt verwijderd. Liposuctie kan verlichting geven van pijn en het functioneren verbeteren, maar wordt lang niet altijd vergoed door de zorgverzekering. Overleg met een gespecialiseerde arts is essentieel.
Vroege herkenning is cruciaal
Veel vrouwen lopen jarenlang met lipodeem zonder de juiste diagnose. Ze proberen af te vallen, voelen zich falend en worden vaak niet serieus genomen door zorgverleners. Vroege herkenning en de juiste begeleiding kunnen het verschil maken in de progressie van de aandoening en de kwaliteit van leven.
Bovenste afbeelding: Freepik
Meer te weten komen over de iconen onder onze bovenste afbeelding? We vertellen je er graag alles over!
