Laatst interviewde ik een vrouw die doodskisten beschildert. Een vriendin van mij, die ik dat vertelde, keek me onderzoekend aan toen ik zei dat ik dat interessant vind. “Ik vind het griezelig, doodeng,” zei. Ik moest lachen om haar woordspeling maar ze was bloedserieus. Ik ook. Want ik vind nieuw leven wonderlijk, mooi en hoopvol, maar het einde van ons aardse bestaan vind ik net zo indrukwekkend. Begrijp me niet verkeerd, ik hoop nog heel lang te leven, maar denk ook na over het eind.
Ik ontmoet de laatste jaren steeds vaker mensen die nadenken over hun eigen uitvaart. Die uitvaartverzekeringen vergelijken om te ontdekken waar ze of het voordeligst uit zijn of de beste voorwaarden hebben. Het zijn vaak jonge vrouwen die dat doen, die weten dat ze niet meer lang te leven hebben. Het regelen van hun eigen uitvaart geeft ze rust. “Ik wil de tekst op mijn kaart zelf schrijven, ik wil de kaart uitzoeken en de foto selecteren die erop moet. Ik wil dat mensen die op mijn begrafenis komen na afloop zeggen: ‘ja, zo was Floor ten voeten uit’,” vertrouwde Floor me vlak voor haar dood toe. We zaten op een terras, het was een warme zomeravond. Ze zag er prachtig uit ondanks haar kale koppie en vertelde dat ze een milieuvriendelijke kist wilde. “En die houten jas laat ik beschilderen door die kunstenares die jij interviewde. Ik wil er gekleurde bloemen op.” Ik slikte. Vond het dapper en prachtig dat Floor er zo makkelijk over kon praten.
Ze nam een slok van haar rosé en vertelde dat ze laatst in de krant had gelezen over een andere vorm van lijkbezorging: resomeren. “Dan wordt het lijk in een vloeistof gelegd en onder verhoogde druk en temperatuur lost het lichaam op. Komt geen vlammetje bij kijken,” grijnsde mijn vriendin. Ik voelde een rilling op mijn rug. Later las ik trouwens dat resomeren en cryomeren (dan wordt het lichaam bevroren en valt in kleine stukjes uiteen) verboden zijn bij wet.
Vergelijken
Floor was ook uitvaartverzekeringen gaan vergelijken en vond er een die bij haar paste. Had ze al veel eerder geregeld, toen nog niet wetende dat het eind bij haar een stuk naar voren werd getrokken. Ze drukte me op mijn hart dat ik het ook moest organiseren. Dat ik mijn wensen op papier moest zetten. “Voor je het weet serveren ze lauwe koffie met kleffe cake na afloop terwijl jij had bedacht dat de wijn rijkelijk moet vloeien en de gloeiend hete bitterballen zo vaak als mogelijk rond moeten gaan.”
Begrafenis liedjes
Ze had gelijk. Ik moest het ook regelen. Want wat wist ik nou helemaal van mijn eigen uitvaart? Wat kost een uitvaart? Kies ik voor cremeren? Begraven? Ik wilde uitvaartondernemingen vergelijken. Ik vroeg me af of ik in een beschilderde kist de grond in wilde. Als ik mijn vrienden en familie op This is the End van The Doors wilde trakteren tijdens mijn uitvaart, moest ik dat natuurlijk wel kenbaar maken. Hoe ziet mijn begrafenismuziek-lijstje er verder eigenlijk uit? Ik scrolde door mijn afspeellijsten van Spotify. When the doves cry, ja, die moest er ook bij. Prince. Ook veel te jong dood. Ik mijmerde en fantaseerde maar door over mijn eigen afscheid en dat voelde verrassend goed. Het stelde me inderdaad gerust.
Niet veel later hing ik in de lampen van haar favoriete café, werd dronken van de rosé en brandde ik mijn mond aan de bitterballen. Het afscheid van mijn vriendin was prachtig. Het was Floor ten voeten uit.