Dit jaar is het een eeuw geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Niet alleen in Europa zijn de sporen nog zicht- en voelbaar en wonden niet volledig geheeld, ook in Amerika zijn persoonlijke verliezen geleden. Vaders, echtgenoten, zonen en broers keerden niet terug uit de Grote Oorlog ver over zee. Met een wet, die in 1929 werd goedgekeurd, maakte de Amerikaanse overheid het mogelijk dat moeders het graf van hun zonen in Frankrijk konden bezoeken. Meer dan 100.000 moeders verloren één of meerdere zonen. Hiervan zijn er 14.000 begraven op de Amerikaanse begraafplaats Meuse-Argonne in Noord-Frankrijk.
De roman “Een ster voor mevrouw Blake” van April Smith is gebaseerd op deze pelgrimstochten, waarbij het dagboek van kolonel Thomas Hammond, de inspiratiebron vormde. Hij werd als pas afgestudeerde officier van de West Point Academy, als begeleider toegevoegd aan de eerste pelgrimstocht. Hij moest er voor zorgen dat de reis volgens het draaiboek zou verlopen. De personages in het boek zijn fictief evenals een aantal gebeurtenissen. De ontroerende, waarheidsgetrouwe beschrijvingen van de natuur, de personages, de situaties, emoties en het oorlogsgebied in Frankrijk, wekken de indruk dat het om een persoonlijk verhaal gaat van een van de hoofdrolspeelsters. Vanaf de eerste bladzijde werd ik het verhaal ingezogen.
Cora Blake is een van de hoofdpersonen. Haar rustige, harde bestaan in een klein vissersdorpje op een eiland voor de kust van Maine, wordt overhoop gehaald als ze een brief ontvangt, waarin ze wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de eerste pelgrimstocht van de Gold Star-moeders. Gold verwijst naar het offer voor de vrijheid dat de zonen brachten, Star staat voor de moeders, die hun zonen verloren. Samen met vier andere vrouwen vormt ze een groep, die onder leiding van liaisonofficier Thomas Hammond en verpleegster Lily Barnett, de tocht naar Frankrijk zullen maken. De tegenstelling tussen Cora’s armoedige en eenvoudige bestaan op het eiland en de luxe waarin ze terecht komt is enorm. In Frankrijk ontmoet ze een Amerikaanse journalist, die in de oorlog gewond is geraakt. Door zijn onderzoekswerk krijgt ze een bijzonder en onverwacht cadeau.
Met de andere reisgenotes smeedt ze een onlosmakelijke band voor het leven. Katie McConnell, een Ierse dienstmeid uit Massachusetts, die twee zonen verloor; Minnie Seibert, van Joodse komaf, getrouwd met een Russische kippenboer; de rijke Bobbie Olsen uit Boston, wiens familie eigenaar is van een spoorwegmaatschappij en Wilhelmina Russell, voormalig tennisster, mentaal onstabiel. Cora zelf is een bibliothecaresse en heeft haar zoon alleen opgevoed. Elke vrouw heeft een bijzondere achtergrond, waardoor er soms fricties zijn, die Cora op een vriendelijke, verzoenende wijze weet te verzachten. Beetje bij beetje ervaar je als lezer hoe het dagelijkse leven van de vrouwen beïnvloed is door het verlies van hun zonen. Naast de beschrijving van de belevenissen die de vrouwen vanaf hun vertrek uit New York meemaken, wordt ook pijnlijk duidelijk hoe in het begin van de twintigste eeuw de rassenscheiding in Amerika nog een groot issue was. Gekleurde soldaten, die zich vanuit dezelfde gedrevenheid voor de vrede wilden inzetten, kregen mindere taken toebedeeld in de oorlog en hun moeders kregen niet dezelfde luxe behandeling als de blanke Gold Star-moeders.
Al met al is het een indrukwekkend boek, dat het verdient om gelezen te worden. De Eerste Wereldoorlog is een ver-van-ons-bed-gebeurtenis, maar door dit boek wordt een stukje geschiedenis bloot gelegd over een van de wreedste oorlogen in onze geschiedenis. Het verhaal van de vrouwen mag dan fictief zijn, de geleden verliezen, de verloren zonen en de beschreven wreedheden en gebruikte oorlogstactieken zijn dat zeker niet.
Lisanne Teeuwen (53) recenseert boeken voor Damespraatjes en is moeder van twee jong volwassen dochters, (inval)leerkracht basisonderwijs en op zoek naar die ene uitdagende, bij haar talenten passende baan.
Een veelheid van passies en hobby’s maken dat ze zich geen seconde verveelt. Op sportief gebied: wandelen, fietsen en roeien. Creatief: kleding maken. Cultureel: museumbezoek en kunstgeschiedenis. Ontspanning: veel lezen, schrijven, muziek en puzzelen. Een boogschutter ten voeten uit.
