Yvonne (38) kijkt naar haar handen terwijl ze vertelt over een gebeurtenis die haar al bijna twee decennia achtervolgt. “Het klinkt misschien klein,” zegt ze zacht, “maar het voelt nog steeds als iets zwaars dat ik met me meedraag. En soms denk ik dat het tijd is om het te vertellen.” Toen Yvonne 18 was, zat ze midden in haar eindexamenjaar. Ze was onafscheidelijk met haar beste vriendin Mieke. “We deden alles samen: leren, uitgaan, dromen over onze toekomst,” vertelt ze. “Mieke was spontaan en avontuurlijk, ik was altijd wat voorzichtiger. Maar we vulden elkaar goed aan.”
In de prak
Op een zomerse avond besloten ze een ritje te maken met de auto van Miekes broer. “Ik had rijlessen gehad en ik mocht afrijden, maar had nog geen rijbewijs. Het ging lekker en ik voelde me zelfverzekerd. En toen gebeurde het…” zegt Yvonne met trillende stem. “Er sprong iets de weg op, of ik reed te hard — ik weet het niet precies. Plotseling botste ik tegen een paaltje en reed de auto van de broer van Mieke behoorlijk in de prak.” Mieke, bang voor de woede van haar ouders en de consequenties, nam de schuld op zich. “Ze zei dat ze dacht dat haar ouders minder boos zouden zijn op haar dan op mij. Dus ze vertelde dat zij de auto had beschadigd. Haar ouders waren woedend en straften haar flink. Ze moest maanden klusjes doen, kreeg een flinke berisping en het zorgde voor veel spanning thuis. En ik… ik zweeg.”
Dankbaarheid en schuldgevoel
Yvonne voelt zich al die jaren verscheurd tussen dankbaarheid en schuld. “Ik ben Mieke eeuwig dankbaar dat ze me beschermde. Ze nam de hele straf op zich, zodat ik niet in de problemen kwam. Maar tegelijkertijd voel ik me schuldig dat ik haar die last heb laten dragen. Iedere keer als ik eraan terugdenk, voel ik een steek van schaamte en spijt.” Ze heeft geprobeerd het incident te vergeten. “Met de tijd vervaagt het geheugen een beetje, maar het schuldgevoel blijft. Zeker als ik denk aan hoe streng haar ouders waren, hoe verdrietig Mieke was. Dat knaagt nog steeds. Soms vraag ik me af of ze er ooit achter is gekomen dat ik het was.”
Overweging om het te vertellen
De afgelopen jaren heeft Yvonne vaak overwogen om het geheim eindelijk te delen. “Ik denk eraan om het tegen Mieke te zeggen, en misschien ook tegen haar familie, en mijn eigen familie. Om het recht te zetten, om eerlijk te zijn. Maar tegelijkertijd ben ik bang voor de reacties. Misschien voelt ze zich verraden, misschien zou ze boos worden. En dan is daar ook nog de schaamte voor mezelf: hoe kan ik twintig jaar zwijgen?” Yvonne legt uit dat het vooral gaat om het loslaten van die oude schuld. “Ik wil dat dit geen last meer op mijn schouders legt. Het geheim bepaalt nog steeds hoe ik over mezelf denk. Ik voel me soms oneerlijk tegenover Mieke en ook tegenover mezelf.”
Het effect op haar dagelijks leven
Ook al is het incident lang geleden, het heeft invloed op hoe Yvonne zich opstelt in vriendschappen en relaties. “Ik ben altijd iemand geweest die anderen beschermt, die conflicten probeert te vermijden. Misschien komt dat wel voort uit dat moment. Ik weet hoe het is om iemand op te offeren of te laten lijden, en ik wil dat nooit meer.” Haar familie weet niets van het ongeluk. “Ze hebben me altijd gezien als het betrouwbare, verantwoordelijke meisje. Ik kan het hen moeilijk vertellen; ik wil niet dat ze een ander beeld van me krijgen. Dat maakt het nog ingewikkelder.”
Het dilemma van eerlijkheid
Yvonne voelt zich gevangen tussen de wens om eerlijk te zijn en de angst voor de gevolgen. “Aan de ene kant wil ik het geheim delen, omdat het me elke dag bezighoudt. Aan de andere kant vraag ik me af: wat levert het op? Zal het Mieke helpen, of zal het alles kapotmaken?” Ze vertelt dat ze zich vaak afvraagt hoe Mieke zich haar nu herinnert. “Zou ze denken dat ik altijd eerlijk was geweest, een vriendin die ze volledig kon vertrouwen? Of zou ze zich verraden voelen? Het idee alleen al maakt me nerveus.”
Kleine stappen naar opluchting
Toch probeert Yvonne langzaam manieren te vinden om de last te verlichten. “Ik schrijf er soms over, gewoon in mijn dagboek. Of ik deel het met een therapeut. Het helpt om het uit mijn hoofd te krijgen, ook al vertel ik het nog niet aan Mieke of onze families.” Ze glimlacht weemoedig. “Misschien moet het moment komen dat ik het vertel. Dat ik zeg: ‘Het spijt me, ik was degene die de auto van je broer kapotreed. Jij nam de schuld op je, en dat had je niet hoeven doen.’”
Afbeelding: Freepik
Joris -
Raar toch, want ik lees ook: “op een zomerse avond besloten ze een ritje te maken met de auto van Miekes broer”. En als ze niet wist dat het de geïnterviewde was, waarom zou ze dan de schuld op zich nemen? In combinatie met dat ze ze zei dat ze dacht dat haar ouders minder boos zouden zijn op haar dan op de geïnterviewde. Er is toch geen touw aan vast te knopen? Is dit een AI-interviewtje?