Sylvia: “Weigeren haar rijbewijs te halen? Ik kan er niet bij met mijn hoofd!”

Sylvia zit aan de keukentafel, kopje koffie in de hand, en zucht diep. Haar dochter Lotte is zeventien, op het punt om volwassen te worden, en toch weigert ze iets dat Sylvia voor vanzelfsprekend houdt: haar rijbewijs halen. “Lotte kan haar rijlessen volledig op mijn kosten volgen,” vertelt Sylvia. “Ze heeft de leeftijd, ze hoeft het niet zelf te betalen. Maar ze wil het gewoon niet. Ze zegt dat ze het makkelijk vindt om mee te rijden met anderen en dat autorijden haar niets toevoegt.” Sylvia kan er nauwelijks bij. “Het gaat niet alleen om het gemak. Het gaat om zelfstandigheid, vrijheid en verantwoordelijkheid. Dat ze dat niet ziet, frustreert me enorm. Ze kijkt er soms bijna spottend bij, alsof autorijden totaal overbodig is.”

Milieu en idealen

Een van Lottes argumenten is het milieu. “Ze zegt dat autorijden slecht is voor het klimaat. Dat ze liever fietst, het openbaar vervoer neemt of met vrienden meereist om de planeet te sparen. Natuurlijk waardeer ik dat ze bewust is, maar het voelt vooral als een excuus om geen verantwoordelijkheid te nemen. Je kunt milieubewust zijn én je rijbewijs halen, dat sluit elkaar niet uit.”

Onafhankelijkheid missen

Sylvia maakt zich vooral zorgen over de zelfstandigheid die Lotte mist. “Het halen van je rijbewijs is een overgangsmoment naar volwassenheid. Je leert plannen, verantwoordelijkheid nemen, omgaan met stress. Lotte krijgt nu alles aangereikt en lijkt dat niet te willen. Dat vind ik zorgelijk.” Ze denkt terug aan haar eigen zeventiende jaar. “Ik keek er juist naar uit om te leren rijden. Dat gevoel van vrijheid, zelf beslissingen kunnen nemen – dat mis ik bij Lotte. Ze kiest liever voor gemak en wil niet zien wat ze daardoor mist.”

Discussies aan tafel

Het onderwerp leidt vaak tot verhitte gesprekken. “Ik zeg: ‘Lotte, hoe wil je zelfstandig zijn zonder rijbewijs?’ Ze kijkt dan verveeld en zegt: ‘Mam, maak je niet druk, ik kom er wel.’ Maar dat klinkt meer als een vluchtige uitspraak dan een echte intentie.” Sylvia voelt zich machteloos. “Het voelt alsof ik tegen een muur praat. Ik wil laten zien dat dit een stap is die ze later zal missen, maar ik kan haar niet dwingen. Ik kan alleen praten, uitleggen en hopen dat ze inziet wat ze laat liggen.”

Advies van mijn moeder

Gelukkig kan Sylvia praten met haar eigen moeder. “Ze zegt altijd: ‘Sylvia, luister naar je gevoel. Je kunt niemand dwingen naar een leven dat zij niet wil leiden, hoe moeilijk dat ook is. Maar je mag wel je zorgen uitspreken. Probeer haar te begeleiden, niet te dwingen.’ Dat advies helpt me om rustig te blijven, ook al frustreert het me dat Lotte gemakzuchtig lijkt.” Haar moeder voegt toe: “Leg de gevolgen uit en laat haar nadenken over zelfstandigheid en vrijheid. Dat ze nu ja zegt tegen gemak, betekent niet dat ze later niet inziet dat ze iets mist.”

De druk van vrienden

Wat het ingewikkeld maakt, is dat Lottes vriendinnen allemaal al hun rijbewijs hebben. “Ze sturen foto’s van uitstapjes, rijden zelf naar school of werk. Lotte zegt dan: ‘Zie je, ik kan het ook makkelijk hebben zonder.’ Maar ik zie alleen dat ze een stukje zelfstandigheid misloopt.” Het conflict beïnvloedt de sfeer thuis. “Er hangt spanning omdat het steeds terugkomt. Lotte voelt dat ik erop let, ik voel dat zij zich verdedigt. Het gesprek ontspoort vaak voordat het goed en wel begonnen is.”

Zelfreflectie

Toch probeert Sylvia zichzelf te relativeren. “Misschien leg ik er te veel nadruk op, misschien komt het allemaal wel goed. Maar ik kan het niet loslaten. Het voelt alsof ze kansen op zelfstandigheid laat liggen door gemak te kiezen.” Ze haalt haar schouders op. “Ik probeer te begrijpen waarom ze het niet wil. Misschien voelt ze de verantwoordelijkheid te zwaar, misschien vindt ze het spannend. Ik probeer haar ruimte te geven en te steunen, maar het is moeilijk als je ziet dat ze iets waardevols aan zich voorbij laat gaan.”

Hopen op inzicht

Sylvia probeert een nieuwe aanpak. “Ik zeg niet: ‘Je móét rijden!’ maar: ‘Lotte, laten we samen kijken wat je tegenhoudt.’ Soms helpt het benoemen van angst of weerstand, zodat het niet alleen een strijd van wilskracht wordt. Ik hoop dat ze uiteindelijk inziet dat het halen van haar rijbewijs niet alleen praktisch is, maar ook een stukje volwassen worden dat ze niet wil missen.”

Afbeelding: Freepik