Interview Myrthe van der Meer

Myrthe van der Meer (1983, pseudoniem) werkte als redacteur bij een grote uitgeverij, tot ze een burn-out kreeg en zwaar depressief vijf maanden op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis verbleef. Zij beschreef haar ervaringen in haar boek PAAZ dat in 2012 bij The House of Books werd uitgegeven. Een paar maanden geleden hadden we op Damespraatjes een winactie met het boek van Myrthe van der Meer en uiteindelijk hebben we drie mensen blij kunnen maken met PAAZ. Damespraatjes interviewde Myrthe en we kregen ook nog eens goed nieuws van de uitgever, want we mogen nog 10 exemplaren van PAAZ weggeven, inclusief originele boekenlegger. Lees onderaan dit interview of je het boek hebt gewonnen.

Je schrijft onder een pseudoniem, maar we hebben wel foto’s van je gezien. Waarom dan dat pseudoniem?
Ik vond dat ik PAAZ onder pseudoniem moest schrijven om omdat het boek echt gebeurd is: de psychiatrische afdeling waar het zich afspeelt bestaat echt, net als de medepatiënten en de mensen die er werkten. Iedereen heeft al een andere naam en achtergrond gekregen in het boek om hen te anonimiseren en te voorkomen dat zij er last van zouden krijgen, maar als ik het dan vervolgens onder mijn eigen naam zou publiceren, zou hun identiteit via mij toch nog makkelijk te achterhalen zijn. Zelf vind ik het echter helemaal niet erg om over deze periode uit mijn leven te praten, dus daarom doe ik wel gewoon zelf alle interviews, alleen dan onder een andere naam zodat anderen er geen last van zullen hebben.

Is je boek uitgegeven bij de uitgever waar je werkte voordat je in PAAZ opgenomen werd?
Nee, zij gaven andere soorten boeken uit.

Ben je na je periode in PAAZ weer terug gekeerd in je oude baan?
Nee, door alle bezuinigingen raakte ik tijdens mijn opname met een paar anderen mijn baan kwijt.

Kun je iets vertellen over je beginperiode in PAAZ, hoe het toen met je ging en wanneer merkte je dat het weer de goede kant op ging. Wat was daarbij bepalend?
Mensen vragen erg vaak naar het kantelpunt in die periode, het moment dat alle stukjes in elkaar vielen – dat was er niet. Het was echt een kwestie van tijd, veel tijd. En vooral tijd waarin ik andere mensen kon observeren, vooral verpleegkundigen. Zij werken daar in soms erg moeilijke omstandigheden en toch bleven ze overeind en bleven zo goed en zo kwaad als het ging correct omgaan met hun patiënten. Dat, en het feit dat er ook patiënten waren die vrienden wilden worden met mij en die vriendschap zelfs na de PAAZ voort wilde zetten, zorgde ervoor dat ik het gevoel kreeg dat ik er echt mocht zijn, dat ik niet alleen een lastig aanhangsel was of een moeilijk te genezen ziektegeval, maar iemand die gewaardeerd werd om wie hij is, zelfs nu ik verder qua werk of prestaties niets meer voorstelde.

Je maakte ook vriendschappen in PAAZ en de meeste mensen daar vond je ook heel “gewoon”. Heb je nog contact met de mensen die je daar hebt leren kennen?
Ja; met sommigen nog wel. Natuurlijk niet allemaal even intensief meer omdat na zon opname alle oude contacten ook weer een plek moeten krijgen in je leven, maar helemaal in de beginperiode na de PAAZ hebben die vriendschappen me erg geholpen, omdat je dan samen die overgang van gesloten inrichting naar het echte leven maakt.

Hoe hebben je ouders dit hele traject ervaren?
Zijn zij ook betrokken geweest bij je herstel? Zijn zij in therapie geweest tijdens of na jouw opname? Is jouw relatie met je ouders nu anders dan voordat je instortte?
Aangezien PAAZ waargebeurd is, maar de namen en achtergrond van alle personages zijn veranderd verband met hun privacy, heb ik ook de verledens van de verschillende patiënten met elkaar verweven om ze minder herkenbaar te maken. Dat betekent ook dat de ouders van Emma in het boek niet mijn eigen ouders zijn, en dat haar achtergrond niet precies de mijne is – ik heb bijvoorbeeld geen broertjes. Ik heb deze echter achtergrond gekozen omdat hij erg goed aansloot bij hoe ik me als kind altijd heb gevoeld. Wel is mij relatie met mijn eigen ouders nu een stuk beter, alleen al omdat ik nu zeg wat er in me omgaat en zij dat ook in een groter plaatje kunnen plaatsen.

Na de 5 maanden PAAZ ben je zelfstandig gaan wonen. Woon je nu alleen of met je vriend? Hoe heeft jouw vriend zich staande gehouden en hoe hebben die 5 maanden jullie relatie beïnvloed?
Ik woon nog steeds alleen en dat bevalt erg goed. Ik heb letterlijk en figuurlijk veel denkruimte nodig. Ik denk dat mijn vriend en ik de PAAZ-periode zo goed doorstaan hebben juist doordat we elkaar die ruimte geven. Wat ook geholpen heeft is dat ik hem nooit als oorzaak van mijn problemen gezien heb, ik wist dat die veel dieper lagen en gebruikte hem niet als de gemakkelijk voorhanden zondebok.  Maar ook hierbij geldt dat ik me nu minder groothoud, en dat maakt de relatie nog beter en ook gelijkwaardiger.

Je was 26 toen je in PAAZ werd opgenomen. Tot die tijd heb je nooit hulp gehad. Hoe heb al die tijd overleefd en hoe was dat in de puberteit? Heeft niemand ooit aan je gemerkt dat je depressief en suïcidaal was en wat raad jij meisjes in de leeftijd 13-18 jaar aan die regelmatig depressieve en suïcidale gevoelens hebben?
Het was sowieso zwaar: werd door alle stemmingswisselingen continu op het verkeerde been gezet terwijl  ik vanbuiten de schijn op probeerde te houden dat er niets aan de hand was. Bovendien hakt elke nieuwe depressie er dieper in, omdat je steeds meer het idee krijgt dat het dan echt nooit op zal houden. Maar als je er tegelijkertijd heilig van overtuigd bent dat je de hele wereld al zo enorm tot last bent dat je de mensen om je hier niet hier ook nog eens mee lastig mag vallen, dan blijft dat voor de buitenwereld behoorlijk goed verborgen. Bovendien had ik ook wel boeken en ervaringsverhalen van jonge mensen met depressies gelezen, maar die waren altijd zo extreem met de ene zelfmoordpoging na de andere, zelfverminking hier en separaties daar, dat ik vanzelf tot de conclusie kwam: o, maar dan is er met mij helemaal niets aan de hand en zit ik gewoon te zeuren, want blijkbaar is dát pas echt erg.

Dat is ook een van de redenen waarom ik PAAZ wilde schrijven, juist ook voor mensen die met zichzelf in de knoop zitten maar die het ook goed naar buiten toe weten te verbergen en daardoor van binnen geloven dat er niets aan de hand is: neem psychische problemen echt serieus, ook als ze onzichtbaar zijn, en praat er met mensen over. Als dat niet thuis kan, dan met de huisarts, bedrijfsarts of bij je mentor op school. Op internet staan genoeg zelftests voor depressie: vul er een voor jezelf in, of print hem uit en neem hem met je antwoorden mee naar de persoon met wie je gaat praten om  te laten zien hoe serieus het voor jou is, als je bang bent dat je niet serieus genomen zult worden of tijdens het gesprek niet goed onder woorden zult kunnen brengen hoe je je voelt.

Doordat er in korte tijd meer dan 10.000 boeken werden verkocht trok je boek ook de aandacht van de TV-wereld en zijn er plannen om een TV serie te maken naar aanleiding van jouw boek. Hoe staat het hiermee? Ben je nauw betrokken bij de serie en is het al bekend wanneer we dit op TV kunnen zien?
Het ontwikkelen van een tv-serie duurt gemiddeld 2 tot 6 jaar, en in alle fases daarvan kan zo’n project nog afgeblazen worden. Het kan dus op elk moment stoppen, maar het is geweldig bijzonder om te zien hoe enthousiast iedereen mee wil werken aan deze serie: het persbericht dat het aankondigde was nog maar één dag de wereld in, of de regisseuse werd al overspoeld door e-mails en telefoontjes van acteurs, scriptschrijvers en zelfs componisten die allemaal mee wilde werken omdat ze allemaal voeling hadden met het onderwerp en zelf ook meegemaakt hadden bij zichzelf of geliefden hoe het is om psychisch in de knoop te zitten. Zelf blijf ik er absoluut bij betrokken als adviseur en degene die controleert of het nog wel realistisch blijft, en vooral ook of het ondanks alle noodzakelijke veranderingen toch in de sfeer van het boek blijft.

We hebben ook gehoord dat je aan een tweede boek bent begonnen. Wat voor soort boek wordt dit en ga je het ook onder een pseudoniem schrijven?
Als je eenmaal onder pseudoniem begint, moet je dat helaas ook volhouden, want anders gooi je alle naamsbekendheid weg en moet je met elk nieuw boek echt opnieuw beginnen. Dus mijn volgende boek, Kalf, schrijf ik ook als Myrthe van der Meer. Dat wordt echter fictie, dus een echte roman, over twee acteurs: een opa en een kleinzoon die elkaar nog nooit gezien hebben en elkaar verafschuwen tot op het bot, maar dan gedwongen worden om één week samen door te brengen als de opa de dag nadat hij eindelijk zijn Oscar gewonnen heeft te horen krijgt dat hij nog maar even te leven heeft. Op het eerste gezicht een heel ander boek dan PAAZ, maar tijdens het schrijven merkte ik dat het eigenlijk thema’s ging die ook in PAAZ de hoofdrol spelen: vriendschap en eenzaamheid, het leven en de dood en de humor daartussenin.