Naar welk moment zou jij terug gaan om iets recht te zetten als je kon reizen in de tijd? Die vraag kwam op toen ik met mijn zoon keek naar de prachtige film About Time. Die gaat over een jongeman die op een dag van zijn vader te horen krijgt dat de mannen uit zijn familie de gave hebben om terug te kunnen gaan in de tijd. Om het uit te proberen gaat hij direct naar de avond daarvoor waar hij een meisje toch haar nieuwjaarskus geeft die hij haar eerder had onthouden.
We volgen de jongen op zijn pad naar werk, verliefd worden, trouwen en kinderen krijgen. Met veel creativiteit weet hij steeds weer de gang van het leven zo’n draai te geven dat alles goed blijft gaan voor hem en zijn dierbaren. Tot hij tegen de grenzen van zijn gave aanloopt en heeft te accepteren dat hij niet alle pijn en narigheid kan voorkomen.
Scheiding
Na de film zijn we even stil. Dan beginnen we te mijmeren over waar wij nog wel eens naar terug zouden willen gaan. ‘Naar opa’, zegt mijn zoon dan. ‘Als ik hem nog eens eventjes kon zien…’ We huilen. ‘Moet je dan ook denken aan het moment dat papa en mama gingen scheiden?’, vraag ik hem schoorvoetend, want die vraag komt in me op. ‘Ja.’ Meer tranen. Dat de scheiding van je ouders zoveel pijn en verdriet kan oproepen, ook al is het inmiddels weer lang geleden, weet ik als geen ander. Bij het schrijven van het boek met mijn moeder kwam er voor mij nog een heel stuk rouwverwerking mee over hun scheiding. Het is een gat dat nooit meer is te dichten zonder trekkend litteken.
Als kind geen aandeel
Wat als je als kind nu daarnaar terug kon gaan? En kon voorkomen dat het gebeurde? We fantaseren ieder voor zich. Maar naar welk moment zou je dan terug moeten gaan? Dat zou suggereren dat er bij scheiding een cruciaal moment is dat de breuk veroorzaakt. Mijn ervaring is dat het eerder een opeenstapeling is van meerdere gebeurtenissen en ervaringen dan slechts één. Verder zou het impliceren dat jij als kind een aandeel zou hebben gehad in de scheiding van je ouders. Ook een illusie, want het stuklopen van de relatie is toch echt de verantwoordelijkheid van de ouders. Daarin heb je als kind geen schuld.
Waardevolle lessen
Nog een andere dimensie in deze gedachte: stel dat het zou lukken en je ging jaren terug om de scheiding van je ouders te voorkomen, wat zou er daarna niet meer zijn wat je nu wel hebt? In de film bleek dat een ingreep van dergelijke orde ook het daarna komende nieuwe leven kon beïnvloeden – ze hadden opeens een zoontje in plaats van een dochter! Met andere woorden, het leven neemt zijn weg en pijn en verlies horen daar ook bij. In de ervaringen die je meemaakt, zitten eveneens hele waardevolle lessen en er komen daarna weer nieuwe belangrijke mensen in je leven die er anders niet zouden zijn geweest.
Koestermoment
De les die de film ons vooral gaf, was hoe belangrijk het is om bewust te leven. Besef te hebben wat er werkelijk belangrijk voor je is. Te kiezen voor genieten van wat er is. Ook in de kleine dingen van alledag. Voor mij is deze filmavond met mijn zoon daarvan een prachtig voorbeeld. Een moment om te koesteren.
Mayke Smit is een ervaren trainer en coach die mensen begeleidt in hun professionele leven en/of relaties. Over de emotionele verwerking die komt kijken bij scheiding heeft zij de roman Los geschreven. In Los lees je hoe Floor zichzelf na haar scheiding weer terugvindt in de training ‘Je leven na een echtscheiding’. Een herkenbaar en inspirerend verhaal over relaties. Over de zoektocht op Ibiza naar het effect van de intieme band met haar moeder op haar eigen leven, relaties en seksualiteit, schreef Mayke samen met haar moeder Alice Altink ‘Van je moeder moet je het hebben, van je dochter kun je het krijgen’. Een waargebeurd avontuur dat zich laat lezen als een roman en dat de moeder-dochterrelatie beschrijft vanuit het perspectief van zowel de dochter als de moeder.