Afgelopen weekeind logeerde de dochter van mijn ex weer eens bij me. Als meisje van 6 wilde ze natuurlijk even springen op de trampoline in de buurt. Er waren daar ook wat oudere meisjes aan het spelen die ons gade sloegen en toen vroegen of zij mijn dochter was. “Uh, nee”, even nadenken hoe ik onze band nu kan uitleggen, “dit is het zusje van mijn zoons; zij hebben dezelfde vader”. Dat had enige verwerkingstijd nodig. “O dus jullie zijn gescheiden.”
Niets bijzonders
Toen zei een van die meiden: “dat heb ik ook. Mijn broer en zus hebben dezelfde vader als ik maar ik heb een andere moeder.” Op de vraag of zij dan ook wel eens ging logeren bij de moeder van haar broer en zus, zei ze dat dat nauwelijks was gebeurd. Een van de anderen vertelde vervolgens: “ik ben hier een nachtje slapen bij het pleeggezin waar ik een paar jaar heb gewoond.” Ze kon nu gelukkig weer wonen bij haar eigen gezin. Meisje nummer 3 dacht na en verkondigde: “Ik heb niets bijzonders. Ik woon bij mijn vader en moeder en die zijn gewoon bij elkaar.” Opeens bedacht ze: “Maar ik heb wel een opa met kanker.”
Schaamte
Glimlachend nam ik dit gesprek in me op. Hoe heerlijk open. En zo totaal normaal dat afwijkingen van de standaard geen uitzonderingen zijn. Als ik terugdenk aan mijn jeugd was dat toch heel anders. Mijn ouders scheidden toen ik twaalf jaar was. Op de middelbare school wisten alleen mijn vriendinnen en een paar leerkrachten dat ik in twee huizen woonde. Ik schaamde me ervoor om het anderen te laten weten. Ik kende geen kinderen die in eenzelfde situatie verkeerden. Wij hadden echt een uitzonderlijke situatie.
Geen vanzelfsprekendheid
Inmiddels zijn er natuurlijk veel meer gescheiden gezinnen en bestaan er allerlei nieuwe vormen van samenleven en relaties. Gelukkig wordt er ook normaler over gedaan. Mijn jongste zoon vergeet het zelfs vaak te vertellen aan een nieuwe mentor in de klas, omdat het voor hem al zo gewoon is dat het niet meer het vermelden waard lijkt. En als je zijn vrienden vraagt naar hun thuissituatie zeggen ze – als er bij hen thuis geen scheidingssituatie is: “mijn ouders zijn nog bij elkaar.” Waarbij het woordje ‘nog’ aangeeft dat ze zich maar al te zeer bewust zijn van het feit dat dit geen vanzelfsprekendheid is of garantie voor de toekomst.
Scheiding goed verwerken
Helaas is het niet voor alle betrokkenen in scheidingssituaties zelf zo gewoon om er normaal mee om te gaan. Er zijn nog veel gevallen waarin ex-en het niet goed met elkaar kunnen vinden terwijl ze wel de zorg delen voor hun kinderen. Met alle gevolgen van dien voor hoe de kinderen daarmee hebben om te gaan. Juist voor hen is het zo belangrijk dat ouders de scheiding en de pijn die daarbij komt kijken goed verwerken. Zodat de kinderen vol kunnen blijven houden van zowel hun vader als hun moeder zonder enige terughoudendheid vanwege schuldgevoel of loyaliteitsconflict.
‘Extended family’
Ik kijk naar het springende meisje. Niet mijn dochter maar wel het zusje van mijn zoons en daarmee toch familie. Gelukkig is mijn huis voor haar ook een vertrouwde plek waar ze graag is. De twee gezinnen die zijn ontstaan na de scheiding van de vader van mijn kinderen zijn inmiddels meer een ‘extended family’ geworden, die de belangrijke momenten in het leven samen meemaken. Ik doe mijn ogen dicht. In mezelf spreek ik de hoop uit dat dit in ons land over een paar jaar ook geen uitzonderlijke situatie meer is. Maar na een scheiding het nieuwe gewoon.
Mayke Smit is een ervaren trainer en coach die mensen begeleidt in hun professionele leven en/of relaties. Over de emotionele verwerking die komt kijken bij scheiding heeft zij de roman Los geschreven. In ‘Los’ lees je hoe Floor zichzelf na haar scheiding weer terugvindt in de training ‘Je leven na een echtscheiding’. Een herkenbaar en inspirerend verhaal over relaties. Over de zoektocht op Ibiza naar het effect van de intieme band met haar moeder op haar eigen leven, relaties en seksualiteit, schreef Mayke samen met haar moeder Alice Altink ‘‘Van je moeder moet je het hebben, van je dochter kun je het krijgen’ . Een waargebeurd avontuur dat zich laat lezen als een roman en dat de moeder-dochterrelatie beschrijft vanuit het perspectief van zowel de dochter als de moeder. ‘Ins & Outs van het Moeder-Dochtergesprek’ verscheen aansluitend met theoretische achtergronden, oefeningen en tips voor andere moeders en dochters die hun relatie willen verrijken.
Foto Mayke: Ingrid Vente
Mayke -
He wat leuk dat je dat laat weten, Yvonne. Dank je wel 🙂