Getriggerd door de titel kocht ik enkele jaren geleden het boek De nacht voor de scheiding van Sándor Márai. Ik denk dat het 2007 was. Niet alleen de titel trok me. De foto op de cover nam me direct mee. Die vrouw, met die vage stad aan het water op de achtergrond. Vele tinten grijs met de titel in het rood. Een mooie vrouw met voor mij opvallend doorleefde handschoenen.
Ik heb het boek gelezen. Het heeft me geraakt. Ik heb het herlezen en uitgeleend. Vele keren. En een ieder dit het las bracht het geboeid en geraakt terug.
Maar nu is het nog specialer voor me geworden. Op City2Cities 2014 was één van de steden Boedapest. “Oh leuk, Boedapest”, dacht ik. Tot ik het programma zag en me realiseerde, dat dit prachtige boek ook in Boedapest speelt. Eerlijk gezegd heb ik direct het boek van de plank gepakt. Om het genietend woord voor woord en blad voor blad in een bewust en passend tempo opnieuw te lezen. Ik las het opnieuw, terwijl ik gevoed werd door de diverse lezingen, gesprekken en muziek uitvoeringen tijdens City2Cities 2014.
Mijn hele leven lees ik al graag. Ik heb inmiddels dus veel gelezen. Maar nog niet eerder heb ik een boek getroffen, waarin de auteur zo prachtig, ragfijn, eerlijk en oprecht de zielenroerselen van mannen in hun relaties met hun vrouwen blootlegt. Dat is leerzaam voor een vrouw. Helemaal als het zo aanraakbaar en invoelbaar verteld wordt. Van deze manier van vertellen kan ik intens genieten. Op de binnenflap van het prachtige, natuurlijk hardcover, boek staat naar mijn mening volkomen terecht te lezen: “Als geen ander kan Sándor Márai verwoorden hoe een mens omgaat met zijn diepste gevoelens van liefde, verlangen, angst en frustratie, met waarheid en leugens.”
De avond voordat rechter Kömives de echtscheidingszaak van zijn oude schoolvriend Imre Greiner moet behandelen, komt die hem bezoeken en vertelt hem over het leven dat hij en zijn vrouw Anna jarenlang hebben geleid. Een façade van burgerlijkheid verborg voor de buitenwacht de totale mislukking die hun huwelijk was geworden. Terwijl Imre Greiner de waarheid achter die façade blootlegt, dringt het tot rechter Kömives door dat hijzelf een doorslaggevende rol heeft gespeeld in de dramatische teloorgang van dat huwelijk.
De nacht voor de scheiding speelt zich af in een burgerlijk milieu, waarin keuzes worden gemaakt die voornamelijk door het verstand zijn ingegeven en waarin voor de diepere gevoelens geen plaats lijkt. Sándor Márai beschrijft virtuoos wat een mens ervaart die tot inzicht komt in zijn eigen zielenleven, en die beseft wat hij heeft aangericht door die gevoelens een levenlang achter verstandelijke overwegingen verborgen te houden.
Sándor Márai, geboren op 11 april 1900 in het Hongaarse Kassa ( nu Košice, Slowakije), studeerde letterkunde in Leipzig, Frankfurt en Berlijn. Hij schreef vele romans, verhalen, gedichten, essays en toneelstukken. Gedurende de nazitijd leidde Márai in Boedapest een teruggetrokken leven. In 1948 ontvluchtte hij zijn land vanwege het communisme, een vrijwillige ballingschap die de rest van zijn leven duurde. De laatste jaren van zijn leven leidde hij met zijn vrouw en aangenomen zoon een eenzaam bestaan in San Diego, waar hij 22 februari 1989 zelfmoord pleegde. Van Márai verschenen bij de Wereldbibliotheek de romans, Gloed (2000), De erfenis van Eszter (2000), De opstandigen (2003), De gravin van Parma (2004) en Kentering van een huwelijk (2005). In 2002 verscheen het autobiografisch Land, Land!…
De nacht voor de scheiding is een boek, dat mij diep geraakt heeft en nog steeds raakt. Dat ik vast nog vele malen ga lezen. Dit boek kan ik iedereen van harte aanraden, een echt “must-read”. Voor vrouwen biedt dit boek een prachtige kans. Het geeft zo maar een inkijk diep binnen in een mannenziel, in mannengedachten en –gevoelens over hun relaties. Die inkijk wordt zo intens verwoord, dat je als toeschouwer het vertelde wel moet voelen en aanraken. Hierdoor zet dit boek mij aan het denken en voelen over mijn relaties en liefdes met mannen. Over de keuzes die ik hierin gemaakt heb en maak.
LEES MEER OVER SANDOR MARAI EN ZIJN BOEKEN
Recensie: Helma Ketelaar
Werkzaam vanuit haar bedrijf Merkbaar Resultaat
Helma heeft nog veel meer voor Damespraatjes geschreven. Kijk hier voor een aantal van haar recensies en artikelen.