Bijna elke vrouw kent het wel: minder lekker in je vel zitten rond de tijd dat je ongesteld moet worden. “Eén keer per maand wil ik van haar scheiden”, hoor je sommige mannen dan ook voor de grap zeggen. Lichte stemmingswisselingen, een opgeblazen gevoel, eetbuien en slaapproblemen horen voor veel vrouwen (helaas) nou eenmaal een beetje bij de vrouwelijke cyclus. Maar, want als de klachten zo erg zijn dat ze je beperken in je dagelijks leven? Dan kan er sprake zijn van het Premenstrueel Syndroom (PMS) of de nog heftigere aandoening: Premenstruele Dysfore Stoornis (PMDD).
Wij spraken de 39-jarige Ella, die sinds haar 33ste veel last van heftige menstruatieklachten heeft. Sinds een tijd weet ze dat het PMDD is en ze wil hier graag bij ons over vertellen.
Klagen over milde klachten
“Laatst hoorde ik twee meiden in de trein klagen over hun menstruatie. Ze hadden zo veel zin in chocola, hadden geen zin in seks met hun vriendje en moesten paracetamol slikken tegen de buikpijn. Op dat soort momenten moet ik mij echt inhouden om hier op te reageren. Deze meiden beseffen zich niet hoe veel ‘geluk’ ze met deze milde klachten hebben. Bij mij gaat het er heel anders aan toe.”
Suïcidale gedachten
Iets na haar ovulatie krijgt Ella last van klachten. “Ik krijg last van de ‘normale’ PMS dingen, zoals een opgeblazen gevoel en vreetbuien, maar daarnaast heb ik ook last van ernstigere klachten. Ik krijg last van angst- en paniekaanvallen, durf nauwelijks de deur nog uit en kan enorme woede uitbarstingen krijgen. Het is weleens voorgekomen dat ik zelfs suïcidale gedachten heb gehad. Dat is gelukkig al lang geleden.”
PMDD
De diagnose PMDD werd gesteld nadat Ella voor de zoveelste keer slaande ruzie met haar man had. “Ik schaam me er enorm voor, maar ik heb mijn man in het verleden meerdere keren geslagen. Hij is altijd zo lief geweest om zijn handen thuis te houden en de klappen te incasseren, maar hij wilde wel weten waar mijn angsten, depressies en woedeaanvallen vandaan kwamen. We zijn toen samen naar de huisarts gegaan omdat we het gevoel hadden dat er iets niet klopte.”
Dagboek bijhouden
Ella en haar man hadden al het vermoeden dat de woedeaanvallen iets te maken hadden met haar cyclus. “De huisarts gaf aan dat dit inderdaad een mogelijkheid was en vroeg mij een dagboek bij te houden, waarin ik omschreef hoe ik mij voelde. Ik deed ovulatie testen en schreef op wanneer ik ovuleerde. Ook mijn menstruaties hield ik bij.”
Barst de bom
Uit het dagboek blijkt dat de klachten van Ella inderdaad samenhangen met haar cyclus. “Iets na mijn ovulatie barst er een soort bom. Van de een op de andere dag stap ik met het verkeerde been uit bed en voel me moedeloos, depressief, angstig en agressief. De klachten nemen rond mijn menstruatie weer af.”
Therapie en medicatie
Sinds bij Ella weet dat ze last heeft van PMDD, krijgt ze cognitieve gedragstherapie, antidepressiva en let ze op haar voeding en beweging. “Dit werkt heel goed! De therapie en medicatie hadden wat tijd nodig om aan te slaan, maar het gaat nu echt veel beter. Ook door gezond te eten en elke dag minstens een half uur te bewegen, voel ik me echt beter.”
Ga naar de huisarts
Hoewel het beter gaat, is Ella er nog lang niet. “De periode tussen mijn ovulatie en menstruatie is nog altijd zwaar en verloopt moeizamer dan zou moeten. Maar mijn man te lijf gaan en denken aan zelfmoord? Dat doe ik niet meer. Het klopt dat je je rond je menstruatie minder lekker kunt voelen dan anders, maar het mag nooit je leven overnemen. Doet dit het wel? Ga dan zeker naar de huisarts!”
Op respectvolle wijze meepraten over Ella en PMDD? Dat kan in de comments onder dit artikel.
Menstruatie voorlichtingsinstituut -
Het gros van de menstruatieklachten komt voor uit hormonale disbalans. Om dit goed in kaart te brengen is tijd en liefdevolle aandacht nodig. Vaak hebben huisartsen deze tijd niet of onvoldoende en wordt er gekozen voor simtoon bestrijding. Natuurlijk helpt dit vaak, maar lost het de onderliggende problemen ook op? Het feit dat zoveel vrouwen last hebben van hun menstruatie is veel zeggend. Uit onderzoek dat wij inmiddels samen met het Radboud UMC en de endometriose stichting gedaan hebben, blijkt dat de menstruatie grote impact heeft op veel vrouwen. Daarmee heeft het ook veel invloed op onze hele maatschappij. Menstruatie ‘problemen’ gaan ons dus allemaal aan. De sleutel ligt hem er volgens ons in, om mannen bij het ‘probleem’ te betrekken. Anders veranderd er niets. Leven we namelijk niet nog steeds in een mannen maatschappij? Het zorgteam van het Menstruatie voorlichtingsinstituut staat met raad en daad voor vrouwen klaar. Meestal gewoon vergoed door de zorgverzekeraars uit de aanvullende verzekering.