Nederlandse alarmcentrales en gezondheidsautoriteiten luiden de noodklok: dit jaar is het aantal meldingen van reizigers met mogelijke hondsdolheid gegroeid met maar liefst 21%. Reizigers melden vaker bij aankomst dat ze door een dier zijn gebeten, gekrabd of gelikt tijdens hun vakantie. Dit artikel duikt in de oorzaken, risico’s en preventie van deze levensbedreigende infectieziekte.
Toename in meldingen
Alarmcentrale Eurocross registreerde tot nu toe meer dan 500 meldingen van mogelijke hondsdolheid bij Nederlandse reizigers – een stijging van 21% ten opzichte van vorig jaar. In 2023 lag dit aantal al 61% hoger dan in 2022, en de stijging zet in 2024 gestaag door.
Waar gebeurt het vooral?
De meeste meldingen komen uit populaire vakantiebestemmingen zoals Indonesië, Thailand en Turkije. Vooral in Turkije groeit het aantal meldingen opvallend: reizigers keren daar soms halsoverkop terug naar Nederland omdat immunoglobuline, een essentieel onderdeel van de behandeling, niet voorradig is.
Wat is hondsdolheid?
Hondsdolheid, of rabiës, is een virusinfectie van het centrale zenuwstelsel en vrijwel altijd dodelijk zodra symptomen optreden. Wereldwijd sterven jaarlijks zo’n 59.000 tot 60.000 mensen aan deze ziekte. In Nederland komt het virus niet voor in huisdieren, maar besmetting via importdieren of tijdens vakanties is wel degelijk een risico.
Hoe wordt het overgedragen?
Het virus zit in het speeksel van geïnfecteerde dieren – meestal honden, maar ook katten, vleermuizen en apen. Besmetting gebeurt via bijten, krabben of likken op open huid of slijmvliezen.
Symptomen: van beet tot dood
Na besmetting volgen vaak tintelingen, jeuk of pijn op de beetplek, gevolgd door koorts, hoofdpijn en spierpijn. Er zijn twee vormen:
Furieus: agitatie, waterangst, hallucinaties.
Paralytisch: verlamming, coma, overlijden.
Zodra symptomen optreden, is de ziekte dodelijk.
Wat kun je doen om het te voorkomen?
- Laat je vooraf vaccineren als je naar risicogebieden reist.
- Vermijd contact met zwerfdieren.
- Bij beet of krab: spoel de wond ten minste 15 minuten met water en zeep, desinfecteer, en zoek onmiddellijk medische hulp.
- Ongevaccineerden hebben na blootstelling zowel vaccinaties als immunoglobuline nodig.
Waarom deze stijging?
De toename lijkt te komen door een combinatie van meer reizen naar risicogebieden, betere bewustwording en beperkte medische middelen in het buitenland. Steeds meer reizigers nemen contact op met hulpinstanties uit voorzorg, wat positief is, maar ook wijst op onderschatting van het risico vooraf.
De stijging van het aantal meldingen van hondsdolheid is zorgwekkend. Hondsdolheid is een van de dodelijkste infectieziekten ter wereld, maar goed te voorkomen met de juiste voorzorgsmaatregelen. Wees je bewust van de risico’s, laat je vaccineren indien nodig, en vermijd contact met dieren op reis. Snel handelen na een incident kan je leven redden.
Bronnen:
- NOS – Alarmcentrale ziet meer meldingen van hondsdolheid: ‘Aai geen zwerfdieren’
- Reisbizz – Zon, zee en rabies: steeds meer besmettingen op reis
- Skipr – Steeds meer meldingen van vermoeden hondsdolheid bij Nederlanders
- NU.nl – Alarmcentrale ziet flink meer reizigers mogelijke rabiesbesmetting melden
- Headliner.nl – Steeds meer Nederlanders bang voor hondsdolheid op reis
- Telegraaf – Steeds meer meldingen van vermoeden hondsdolheid bij Nederlanders op reis
- WHO – Rabies factsheet
- Vaccination Info EU – Rabies
- Vax Before Travel – Six rabies cases confirmed in Timor-Leste
Afbeelding: Freepik
