Vol bewondering kijk ik aan hoe mijn moeder langzaamaan naar haar 90e verjaardag toeleeft. En dat ze hiervoor nog net genoeg energie over heeft of er misschien nog wel levensenergie uit haalt. De laatste jaren wordt ze namelijk zwaar op de proef gesteld. Anderhalf jaar geleden brak ze haar tweede heup, waarna ze een periode van revalidatie tegemoet ging in een prima revalidatiecentrum. Na die periode kon ze zich met thuiszorg aardig redden. Maar de zorg om haar zwakke gestel blijft. Ze heeft zware botontkalking en in haar rug is er nog maar één wervel die het ‘doet’.
Mijn moeder woont al 58 jaar in het huis in Valkenswaard dat ze samen met mijn vader kocht. Na zijn overlijden, deze zomer 23 jaar geleden, heeft ze alles op alles gezet om daar te kunnen blijven. Ook in de perioden dat het door haar gezondheid eigenlijk niet verantwoord was, om alleen daar te zijn. Alle goedbedoelde adviezen van familie en vrienden om te verhuizen naar een kleiner appartement of een woning nabij een zorgcentrum werden weggewuifd. De belofte aan mijn vader om voor het huis te blijven zorgen, zal ze volhouden tot ze er bij neervalt.
Dat neervallen is de laatste jaren net iets te vaak gebeurd. Zowel binnen- als buitenshuis heeft ze een aantal keren op de grond gelegen, soms met weinig ‘schade’ , maar ook een paar keer met niet te verwaarlozen gevolgen. Ruim een jaar geleden viel ze in huis en kon ze door zware kneuzingen een paar weken nauwelijks uit haar bed. Op straat viel ze recent een keer met haar rollator, omdat ze moest uitwijken voor een gehaaste automobilist, die niets in de gaten had en gewoon doorreed.
Afgelopen weekend, ik was al vanuit mijn woonplaats Weesp op weg naar haar voor een onverwacht bezoek, werd ik belaagd met telefoontjes van mijn dochter en broer. Op een parkeerplaats bekeek ik de meldingen en daaruit bleek dat mama weer gevallen was. Omdat de gealarmeerde thuiszorg niet het huis in kon, de extra deurhaak zat nog dicht, moest de politie er aan te pas komen om het huis binnen te treden. Gelukkig was aan de achterzijde een deur open. Maar al met al heeft ze toch bijna twee uur op de grond gelegen en heeft ze zich van de plek waar ze viel, op haar billen verplaatst naar de alarmknop van de thuiszorgorganisatie naast haar bed.
En nu ligt ze weer in het ziekenhuis, een gebroken rechter bovenarm, maar omdat ze door de kneuzingen in haar heup en de zwakte in haar benen ook niet goed kan staan, is naar huis gaan geen optie. De vraag moet deze week weer beantwoord worden of ze thuis kan revalideren met thuiszorg of dat er weer een, voor haar gedwongen, opname in een revalidatiecentrum zal komen. Eerlijk gezegd is dat voor mij de enig bepreekbare optie. Of ben ik nu egoïstisch? Mijn emoties en zorgen vliegen alle kanten op. Van vastberadenheid dat haar alleen wonen zo niet meer verantwoord is, tot het willen respecteren van haar wensen. Verdriet om haar pijn en kwetsbaarheid, boosheid om haar eigenzinnigheid.
Ik ben trots op mijn moeder dat ze het, ondanks al haar fysieke mankementen, nog zo goed doet. Zolang ze kan, blijft ze voor zichzelf koken. Visite ontvangt ze nog steeds met allerlei lekkere versnaperingen, iedereen kan altijd blijven eten. Ze wil nog alles zelf regelen en regisseren. Naast bewondering, heb ik ook moeite met haar eigenzinnigheid. Wat ik of anderen in haar omgeving aandragen om het leven voor haar lichter te maken, alles wordt weggewuifd. Ze wil de regisseur van haar eigen leven blijven, hoe moeizaam het soms ook gaat. Dat ze daarmee veel van haar omgeving, en vooral van mij, vraagt, lijkt haar te ontgaan.
De gebeurtenissen van dit weekend bevestigen wat we als (klein)kinderen allang weten, namelijk dat ze kwetsbaar is, dat er steeds weer situaties zullen zijn, waarbij spoedeisende hulp noodzakelijk is en dat er mogelijk een moment komt dat mijn dochters en ik te laat zijn. Daar zal ik dan vrede mee hebben, want haar ondraaglijke pijnen, snijden als scherpe messen door mijn ziel.
Ik hoop van ganser harte dat ze half april haar 90e verjaardag nog mag vieren en als een koningin op haar troon, alle mensen om zich heen mag zien, die haar lief zijn. Ik wil haar nog dolgraag 90 rode rozen geven.
