Vakantie, heerlijk! Het is bijna zover, we gaan er even tussen uit. Uit het gewone ritme, uit de dagelijks terugkerende routine van werk en school. De laatste periode is voor veel kinderen en ouders extra druk geweest. Een massa feestjes en andere happenings. Feestjes voor verjaardagen (het lijkt wel of de helft van Nederland in juni jarig is.), voor behaalde examens, ter afsluiting van het jaar en gewoon omdat het mooi weer is en niemand nog op vakantie is. Wedstrijden, slotmusicals en einduitvoeringen van alle mogelijke kunstzinnige activiteiten. Voor wie wat leuks wil beleven: stap in de wereld van je kind.
Tijd voor even niks, even rust. Hoewel…. wij leven in een beleveniscultuur. Dingen meemaken, ervaringen opdoen, daar gaan we voor. Pretparken, films, ballonvaarten, een tripje in oldtimers, kanovaren, waterskiën, kitesurfen, grotduiken, popfestivals, audities bij X-factor en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.
Belevenis-tijd
De entertainment business gooit al haar creativiteit in de strijd om ons dingen te laten beleven. Nu je toch vakantie hebt en naar ik hoop nog wat “belevenis” tijd over, wil ik je een suggestie aan de hand doen voor een unieke belevenis. Stap in de wereld van je kind.
Ja de wereld van je kind, daar is namelijk ontzettend veel te beleven. Hoe je dat doet? Nou heel simpel. Als je kind iets wil en je hebt het al op je lippen om nee te zeggen, doe dat dan niet, slikt die “nee” nog even in. Gewoon even geen nee. Wees gerust, die nee heb je achter de hand, die kan altijd nog inzetten, echt geloof me. Het is even oefenen, maar het kan. En het is de moeite waard, want wat komt er na die nee? Meestal, dreinen, zeuren en wat onze kinderen allemaal nog meer in de strijd kunnen gooien als ze iets graag willen. En dat is nou net wat je niet wilt beleven, toch? Sowieso niet, maar al helemaal niet in je vakantie.
Ijsje
Geen nee dus, maar wat dan wel? Even mee in wat het kind wil. Bijvoorbeeld een ijsje terwijl het er al twee op heeft en er voor vandaag toch echt geen ijsjes meer op het programma staan. Goh je wilt graag een ijsje? Tsjonge en wat voor ijsje zou dat moeten zijn? Hoe ziet dat eruit? Kun jij je nog herinneren wat het lekkerste ijsje was dat je ooit gegeten hebt? Waar was dat? Wat deed je toen? Wie waren erbij en hoe voelde jij je toen? Als je zelf ijsjes zou kunnen ontwerpen hoe zouden die eruit zien en hoe zouden ze smaken? Hoe groot zouden zijn?
Nou ja, zo kun je nog een tijdje doorgaan. Je kunt er een letterlijk fantastisch uitstapje in je hoofd van maken voor jou en je kind. En het zou zomaar kunnen dat tijdens dit uitstapje je kind een associatie ergens mee heeft en opeens het ijsje helemaal vergeten is en iets anders gaat doen. In ieder geval kan het jou nee beter accepteren omdat er even helemaal ruimte is geweest voor zijn of haar wensen, gevoelens en gedachten.
Pleidooi
Kinderen zijn net als wij gek op belevenissen en ervaren. Ervaringsleren is een officiële term in de theorieën over hoe wij leren (leercirkel van Kolb). Kinderen leren dus van alles door te ervaren. Belangrijke beperkende factor daarbij voor hen is vaak ons opvoedkundig “Nee”! Wij weten de gewone praktische dingen al zo goed, omdat we het al zo vaak ervaren hebben. Vanuit onze ervaring weten we het vaak beter dan zij. En dus vertellen we hen wat ze wel en niet moeten doen. Iedereen weet dat theorie minder krachtig is dan praktijk. Als je in een boek leest dat vuur je kan verbranden en dat dit heel pijnlijk is, heeft dit minder impact dan als je een keer aan den lijve hebt ondervonden hoe gevoelig een brandwond is. Nu is dit geen pleidooi om kinderen maar door schade en schande wijs te laten worden. Maar het is wel een pleidooi om kinderen meer door ervaring wijs te laten worden en hun eigen manier te ontwikkelen om met de dingen om te gaan.
Luchtig alternatief
Als een kind graag dat shirt aan wil dat eigenlijk veel te warm is op een dag waarop er 25 graden is voorspeld en hij blijft volhouden ondanks jou ervaringsdeskundige adviezen. Wat kan er dan mis gaan? Zorg dat er iets onder zit en hij heeft ter plekke nog de keus. Of maak een compromis en geef een luchtig alternatief mee. Moet je je voorstellen dat je samenwerkt met een paar anderen en telkens als jij ideeën oppert worden die getorpedeerd door de anderen omdat zij meer ervaring hebben en het beter weten dan jij. Ik weet niet hoe het met jou is maar op mij heeft dit óf het effect dat ik er per definitie tegen in ga en ga drammen (lees dreinen en zeuren) óf ik geef het op en trek me terug en neem geen initiatief meer (lees mokken en verongelijkt zijn).
Fantastisch fantasie tripje
We vragen heel vaak van onze kinderen om zich te voegen naar onze wereld om te doen wat wij willen omdat dit past in onze agenda en in onze plannen. Laat je eens verassen en ga eens mee met je kind. Als u zich helemaal overgeeft aan haar wereld, dan beleef je nog eens wat. Is nee echt nodig of kan het ook ja zijn? En als nee echt nodig is, dan is er misschien ruimte voor een fantastisch fantasie tripje waarin werkelijk alles mogelijk is! Wie weet kom je tijdens deze tocht tot ontdekking dat nee best ja kan zijn. Mocht dit niet het geval zijn en is nee echt nodig dan is het voor een kind na zo’n uitstapje vaak makkelijker om de grenzen in de werkelijke wereld te begrijpen en te accepteren.
Stap in de wereld van je kind
Kortom gun je zelf ook op opvoedterrein een beetje vakantie, heroverweeg elke nee en stap eens in de wereld van je kind als het ja zou zijn. Ik hoop dat je zo de smaak te pakken krijgt, dat je niet anders wilt dan er na de vakantie mee doorgaan. Af en toe even stoppen met alles wat moet gebeuren en stap in de wereld van je kind. Het is veel leuker en kost minder tijd dan je denkt.
Fijne vakantie!
Sabine Balsma
abine Balsma is kindertherapeute en heeft een praktijk in Hilversum.
Daarnaast schrijft ze columns in de nieuwe rubriek “Help mijn kind…”.
