Vroeger was ik mijn auto niet uit te branden, maar sinds ik in Amsterdam werk heb ik de trein herontdekt en vind het een heel fijn vervoersmiddel. Zaterdag hadden Hans (mijn lief) en ik een afspraak in Amsterdam en op de terugweg in de trein vertelde ik hem wat ik onlangs op de reanimatiecursus had geleerd. “Stel dat er nu iemand met een hartstilstand neerstort in deze trein. Wat zou je dan doen?” was zijn logische vraag.
In mijn antwoord dat volgde speelde naast het geven van hartmassage en het laten bellen met 112 door een andere passagier (en de telefoon dan op de speaker zetten) het laten opsporen van de AED een belangrijke rol. Ik was trouwens wel heel benieuwd of er überhaupt een vaste plek in de trein zou zijn waar de AED hangt. Misschien in de buurt van de brandblusser of bij de machinist?
Wat is een AED eigenlijk?
Mensen die een reanimatie- of EHBO cursus hebben gevolgd weten natuurlijk wat dit is. Maar heel veel mensen in mijn omgeving niet, heb ik begrepen. Vandaar dat ik het hieronder even uitleg.
Een Automatische Externe Defibrillator (AED) is een draagbaar apparaat dat het hartritme weer kan herstellen bij een hartstilstand. Dit gebeurt door het geven van een elektrische schok.
Op de website van de Hartstichting lazen we: “Bij een hartstilstand staat het hart vaak niet helemaal stil, maar is er sprake van kamerfibrilleren. Door een snelle en chaotische prikkeling van de hartkamers, trekken deze niet meer samen. Een AED kan het hart resetten bij kamerfibrilleren. De hartspiercellen worden weer gelijk geschakeld, waardoor het hart weer normaal gaat pompen. Dit noemen we ook wel defibrilleren”.
Alvast uitvinden waar de AED hangt: ontluisterend!
Als nieuwbakken reanimeerder leek het me wel handig om alvast aan de conducteur te vragen waar de dichtsbijzijnde AED hangt. Dat scheelt heel veel tijd als ik een keer moet reanimeren. Tot mijn grote verbazing vertelde de conducteur me dat er helemaal geen AED apparaten in de trein hangen. Wel op de stations vertelde hij me trots. Okay, ik word eerlijk gezegd helemaal niet blij van dit antwoord. Want wat moet ik doen als er iemand met een hartstilstand voor me neervalt in de trein? Aan de noodrem (laten) trekken lijkt me geen optie, want dan ben je nog verder verwijderd van de AED (station). Het kost namelijk heel veel tijd om een trein weer in beweging te krijgen na een noodstop. Maar wat kan ik dan wél doen?
Bellen met de NS
Natuurlijk wilde ik ook heel graag weten waarom er geen AED’s in de Nederlandse treinen hangen. Een erg aardige woordvoerder van de NS vertelde me dat het niet te doen is om in iedere trein die er in Nederland rondrijdt, want dat zijn er nogal wat, een AED op te hangen. De AED’s zijn heel kwetsbaar en moeten bedrijfszeker zijn. Er wordt nogal wat gesloopt in de treinen en daardoor kun je er niet vanuit gaan dat zo’n AED het goed zal doen. Ook moeten ze regelmatig gecontroleerd worden en dit brengt enorme kosten met zich mee. Daarom heeft de NS voor Plan B gekozen en dat is je zo snel mogelijk naar een goed werkende AED toe te brengen. Hoe werkt dat dan?
Wat doe je als iemand een hartstilstand in de trein krijgt?
Eigenlijk doe je hetzelfde als je op iedere andere plek zou doen als iemand een hartstilstand krijgt. Namelijk 112 bellen en beginnen met hartmassage. 112 neemt meteen contact op met de machinist van de trein en de conducteur wordt ook op de hoogte gebracht. Zij zorgen ervoor dat je zo snel mogelijk naar een station wordt gebracht waar de juiste apparatuur aanwezig is en waar deskundige mensen klaarstaan om jou de hulp te verlenen. Ook wordt natuurlijk meteen de ambulance opgeroepen die direct naar het station toekomt. Trek nooit aan de noodrem van de trein (zie hierboven) en laat 112 je adviseren hoe je moet handelen.
Ben ik tevreden met deze verklaring van de NS?
Ik ben zeker tevreden met deze verklaring. Als mijzelf iets zou overkomen dan heb ik liever dat ik snel naar de juiste hulp wordt gebracht, dan dat ik behandeld zou worden met mogelijk niet betrouwbare apparatuur (omdat die AED misschien gesloopt is door vandalen). In de meeste bussen, trams en metro’s hangen trouwens ook geen AED’s. Hier kan hetzelfde protocol worden gevolgd als in de trein. 112 bellen en hartmassage.
Natuurlijk hoop ik het nooit mee te maken dat ik iemand moet reanimeren als ik onderweg ben met het openbaar vervoer. Maar ik ben wel blij dat ik weet hoe ik moet handelen als het me toch mocht overkomen.
